in Russian – http://crossroadorg.info/donbass-1/
Դոնբասում Ուկրաինայի հանցագործությունների վերաբերյալ հետևյալ տեղեկատվական ժողովածուն կազմվել է 2022 թվականի փետրվարի 24-ի ռազմական հատուկ գործողության սկզբում, սակայն այն տեղին է։
Նյութը պարունակում է 77 լուսանկար, 158 հղում։ Դուք կարող եք սեղմել նկարների վրա՝ դրանք մեծացնելու համար։ Նյութի արտացոլումը կայքում – «Խաչմերուկ»-ից, թարգմանությունը հայերեն – Վշտունի Սարգսյան, Հովհաննես Ավետիսյան, Վարդան Գրիգորյան, Ռ.Ս., Մ.Բ.:
Բովանդակություն
1.1. Ուկրաինական բանակը 8 տարի գնդակոծում է ԴԺՀ և ԼԺՀ քաղաքները, խաղաղ բնակիչներ են զոհվում
1.5. Ուկրաինայում ծեծի են ենթարկում ռուսերեն խոսելու համար
1.6. Մարդկանց աշխատանքից ազատում են ռուսաց լեզվի պատճառով, աշխատանքի չեն ընդունում
1.7. Ուկրաինայի իշխանություններն օրինականացնում են հետապնդումները
1.8. Ուկրաինայի իշխանությունները DNR-ի և LNR-ի բնակիչներին «տականք» են համարում
1.9. Ուկրաինայում պաշտոնապես գոյություն ունեն ֆաշիստական կազմակերպություններ
1.10. Ուկրաինայում նացիզմը աջակցվում է պետական մակարդակով
4.2. Արեւմուտքը բացահայտորեն ֆինանսավորում է Ուկրաինայում ՀՈԱԿ-ին ՝ ռուսների հանդեպ ատելության զարգացման համար
4.3. Ուկրաինայում նացիզմը վախ է առաջացնում արևմտյան մարդկանց շրջանում
5.2. Ուկրաինական հասարակության մեջ կոնսենսուս չկա ստեղծված իրավիճակի մեղավորների վերաբերյալ
5.3. Ցանցում միտումնավոր կերպով տարածվում են ֆեյքեր ռուս զինվորականների գործողությունների մասին
5.4. Ուկրաինայի վերնախավը փախչում է երկրից
1. Ռուսաստանի գործողությունների պատճառը #1. պետական նացիզմ, ռուսախոսների հալածանքներ և սպանություններ
1.1. Ուկրաինական բանակը 8 տարի գնդակոծում է ԴԺՀ և ԼԺՀ քաղաքները, խաղաղ բնակիչներ են զոհվում
– Լուգանսկի ծերանոցի հրետակոծությունը 28.07.2014թ., որի ժամանակ անօգնական ծերեր են մահացել[1]
– Ավդիիվկայի լողափի ականանետային գնդակոծում 20.07.2014[2]
– 31.07.2014 Լուգանսկի հրետակոծության հետևանքով ուղղափառ քահանա է սպանվել[3]
– Լուգանսկի հրետակոծում 13.08.2014[4]
– հրետակոծություն Դոնեցկում 26.08.2014[5]
– Դոնեցկի հրետակոծություն 01.10.2014[6]
– Մարիուպոլի հրետակոծություն 24.01.2015[7]
–
1.2. 2014-2021 թվականներին ուկրաինացի զինվորականները ԴԺՀ-ում և ԼԺՀ-ում սպանել են ավելի քան 150 երեխաների և ավելի շատ վիրավորել
– 2014 թվականի հուլիսի 27-ին Գորլովկա քաղաքի կենտրոնական փողոցները գնդակոծվել են Ուկրաինայի զինված կազմավորումների կողմից «Գրադ» կայաններից։ Արդյունքում քաղաքի փողոցներում զոհվել է 20 խաղաղ բնակիչ, այդ թվում՝ չորս երեխա։ Այս օրը դարձավ ողբալի ամսաթիվ և մտավ քաղաքի պատմության մեջ որպես «Արյունոտ կիրակի»։
Գորլովկայի հրետակոծության ժամանակ 23-ամյա Քրիստինա Ժուկը մահացել է իր 10 ամսական դստեր՝ Կիրայի հետ, որին նա պահել է իր գրկում։ Նա վազել է դստերը գրկած՝ փորձելով փախչել։ Քրիստինա Ժուկը մահից հետո հայտնի դարձավ որպես Գորլովկա Մադոննա[9],[10],[11]:
2016 թվականի հուլիսի 27-ի ողբերգությունից 2 տարի անց համացանցում հրապարակվել է հարցազրույց Քրիստինա Ժուկի մոր հետ։ Ահա թե ինչ է նա գրում այդ իրադարձությունների մասին. «Ես նրան հարցրի «Քրիստինա, որտե՞ղ ես», «Հրապարակում», – պատասխանեց նա, «մնա այնտեղ, որտեղ ես», – ասում եմ ես, և հենց այս խոսքերն ասացի, հրապարակը սկսեց ռմբակոծվել Գրադով: Սա առաջին գնդակոծությունն էր: քաղաքի այս կայանքներիցՊայթյուն պայթյունի հետևից, հրդեհ, ծուխ. Աչքերիս առաջ լողաց իմ աշխարհը։ Բնակարանից դուրս վազեցի փողոց՝ «Կիրա, Քրիստինա, Կիրա, Քրիստինա» գոռալով։ Մինչ ես այնտեղ հասա, այգին արդեն լուռ էր։ Ես չգտա իմ երեխաներին. Խեցիների խառնարանների միջով ընկնելով՝ խաղալիքներ փնտրեցի, բայց չգտնելով՝ մտածեցի, որ ամեն ինչ կարգին է։ Միակ միտքս այն էր, որ նրանք ապաստարանում են»[12]:
– Մահացած և վիրավոր երեխաների լուսանկարները[13],[14],[15],[16],[17]:
– Դոնբասում զոհված երեխաների հիշատակը հավերժացնող հուշահամալիր
– 2014 թվականի սեպտեմբերին Մարիուպոլում Ազգային գվարդիան գնդակահարեց երկու դեռահասների՝ նրանց շփոթելով զինվորների հետ[18]:
1.3. «Արհմիությունների տանը» դիտավորյալ այրել են ռուսախոս մարդկանց (Օդեսա 02.05.2014թ.): Տեղի ունեցած ոճրագործության հետաքննությունը չի շարունակվում
02.05.2014 Օդեսայում, նոր կառավարության դեմ զանգվածային ցույցերի ժամանակ, Ռուսաստանի Դաշնությունում արգելված «Աջ սեկտոր» ծայրահեղական կազմակերպության արմատականները և այսպես կոչված «Մայդան» ինքնապաշտպանությունը այրեցին վրանային քաղաքը Կուլիկովոյի դաշտում: Այսքանից հետո մարդիկ պատսպարվեցին Արհմիությունների տանը, այն նույնպես այրվեց, տասնյակ մարդիկ զոհվեցին[19],[20]:
Կին վերելակի լիսեռում առանց հագուստի գոտկատեղից ներքեւ. Ամենայն հավանականությամբ, նրան բռնաբարել են, այնուհետև գլխին այրել են այրվող խառնուրդով և այրել:
Հղի աշխատակցուհին սպանվել է աշխատանքի վայրում
1.4. Ուկրաինացի զինվորականները, կամավորական ջոկատները խոշտանգում են, առևանգում և բռնաբարում ԴԺՀ-ի և ԼԺՀ-ի տարածքում[21],[22],[23],[24],[25]
1.5. Ուկրաինայում ծեծի են ենթարկում ռուսաց լեզուն օգտագործելու համար
– Լվովում փողոցային երաժիշտները ռուսերեն երգեր են երգել, ծեծի են ենթարկվել[26] [27]:
– Կիևում և Զապորոժյեում կանանց ծեծի են ենթարկել ռուսերեն խոսելու համար[28] [29]:
– Սումիի մոտակայքում գտնվող Բույմեր գյուղում Դոնբասից հաշմանդամ միգրանտին ծեծի են ենթարկել ռուսերեն խոսելու պատճառով (հուլիս 2018)[30]:
– Դնեպրոպետրովսկի մարզի Կամիանսկե (նախկին Դնեպրոձերժինսկ) քաղաքում տաքսու վարորդին ծեծել են և կրակել ոտքին ռուսերեն խոսելու համար (2017թ. մայիս)[31]:
1.6. Մարդկանց աշխատանքից ազատում են ռուսաց լեզուն օգտագործելու համար, աշխատանքի չեն ընդունում [32],[33]
«Voply Vidoplyasova» խմբի մենակատար Օլեգ Սկրիպկան 2017 թվականի ապրիլին տված հարցազրույցում ասել է, որ իր թիմի համար հավաքագրում է միայն ուկրաիներեն խոսող աշխատակիցների։ Նա նշել է, որ եթե մարդիկ չեն տիրապետում ուկրաիներենին, «նրանք բոլոր իրավունքներն ունեն աշխատանք փնտրելու այլ շրջաններում»։
Սկրիպկան նաև նշել է. «Մարդիկ, ովքեր չեն կարողանում սովորել ուկրաիներեն, ունեն ցածր IQ, ուստի նրանց մոտ ախտորոշվում է «մորոնիզմ»: Նրանց պետք է տարանջատել, քանի որ նրանք սոցիալապես վտանգավոր են, նրանց համար պետք է գետտո ստեղծել։ Եվ մենք օգնելու ենք նրանց, ինչպես օգնում ենք խնդիրներ ունեցողներին, կամավորական հիմունքներով, նրանց համար երգելու ենք «Vladimir Central»-ը[34]:
1.7. Ուկրաինայի իշխանություններն օրինականացնում են հետապնդումները
2019 թվականի հուլիսի 16-ին Ուկրաինայում ուժի մեջ է մտել «Ուկրաիներենի` որպես պետական լեզվի գործունեությունը ապահովելու մասին» օրենքը, համաձայն որի սպասարկման ոլորտը պետք է անցնի բացառապես ուկրաիներենի, հաճախորդին այլ լեզվով սպասարկելը հնարավոր է միայն հաճախորդի խնդրանքով[35],[36]:
2020 թվականին լուծարվեցին ռուսալեզու դպրոցները (2020 թվականի մարտին Վլադիմիր Զելենսկին ստորագրեց «միջնակարգ կրթության մասին» օրենքը, որը լուծարեց երկրում ռուսալեզու դպրոցները 2020 թվականի սեպտեմբերից)[37],[38]:
24.05.2017 Ուկրաինայի Գերագույն ռադայի պատգամավոր Ռադիկալ կուսակցությունից Իգոր Մոսիյչուկը ZIK հեռուստաալիքի լեզվական քաղաքականության վերաբերյալ քննարկման ժամանակ առաջարկել է կենտրոնանալ նացիստական Գերմանիայի գործողությունների վրա[39]:
24.04.2018 Ուկրաինայի ազգային անվտանգության և պաշտպանության խորհրդի քարտուղար Ալեքսանդր Տուրչինովն իր կայքում հրապարակեց շարադրություն այն մասին, թե ինչպես են ռուս գրականության դասականներն օգնում «բացահայտել ռուսական հոգու էությունը», որ ռուսներին անհրաժեշտ է պետականության տոտալիտար ձև, իսկ պատերազմը ռուսների համար դարձել է ինքնաիրացման ձեւ[40]:
14.06.2020 Ուկրաինայի մշակույթի նախարարությունը 14.06.2020թ.-ին որոշեց նոր լեզվի օմբուդսմենի թեկնածությունը՝ առաջարկելով այդ պաշտոնում ծայրահեղ հակաապատիկ Լվովի ակտիվիստ Սվյատոսլավ Լիտինսկուն, ով ռուսներին անվանեց «խոզ-շներ»[41]:
23.06.2018 Իրինա Ֆարիոնը հորդորեց «խփել դեմքին ռուսերենի ելույթի համար»[42]:
05.08.2020 Իրինա Ֆարիոնն ասաց, որ Ուկրաինայի ռուսալեզու քաղաքացիները մնացել են «երկրի պատմական պարադիգմից այն կողմ»։ «Նրանց պատմական հայրենիքը Մոսկվան է, ես շատ եմ ուզում, որ այնտեղ ամեն ինչ լավ լինի նրանց համար: Թող հավաքեն իրենց իրերը և հեռանան։ «Իրենց լեզվով մեզ տանջում են»[43]:
30.10.2021 Իրինա Ֆարիոնն ասել է, որ գրող Նիկոլայ Գոգոլը «խելագարվել» է և մահացել ռուսաց լեզվի պատճառով[44]:
01.07.2021 Գերագույն Ռադան ընդունել է «Ուկրաինայի բնիկ ժողովուրդների մասին» օրենքը, ռուսները չեն ներառվել բնիկ ժողովուրդների մեջ[45],[46]:
1.8. Ուկրաինայի իշխանությունները ԴԺՀ և ԼԺՀ բնակիչներին համարում են «տականք»
2019 թվականի ապրիլին Ուկրաինայի սոցիալական քաղաքականության նախարար Անդրեյ Ռևան BBC-ին տված հարցազրույցում նա նկարագրեց LPR-ի և DPR-ի բնակիչներին հետևյալ կերպ. «Բոլորը, ովքեր ուկրաինամետ էին, նրանք հեռացան: Իսկ ովքեր ուզում են երկու թոշակ ստանալ՝ այտեղ-այնտեղ, թող համբերատար լինեն։ Ես ընդհանրապես չեմ խղճում նրանց։ Ես ցավում եմ այն զինվորների ու սպաների համար, ովքեր իրենց ընտանիքներով սպանվել են այնտեղ այս տականքների համար»։
2014 թվականին Ուկրաինայի ապագա նախագահ Զելենսկին խոսել է ուկրաինացի զինվորականների հետ, որոնք պատժիչ գործողություն էին իրականացնում Դոնբասում։ Զելենսկին բեմից ասաց. «Տղե՛րք, ես խորապես խոնարհվում եմ ձեր առջև, որ դուք մեզ պաշտպանում եք ամեն տեսակ տականքներից»[47]:
1.9. Ուկրաինայում պաշտոնապես գոյություն ունեն ֆաշիստական կազմակերպություններ
Ուկրաինայում ստեղծվեցին զգալի թվով նացիստական կազմակերպություններ։
«Ստեփան Բանդերայի անվան եռատամ» («Тризуб им. Степана Бандеры»)
2013 թվականի նոյեմբեր-դեկտեմբեր ամիսներին «Տրիզուբը» ծառայել է որպես Եվրամայդանի ժամանակ ստեղծված աջակողմյան արմատական կազմակերպությունների «Աջ սեկտոր» ասոցիացիայի ողնաշարը։
«Ուկրաինացի ազգայնականների կազմակերպություն» (ОУН)
1920-ականներից մինչև 1950-ական թվականներին գործող ուկրաինական ազգայնական քաղաքական կազմակերպության ժառանգորդը։ Կազմակերպության զինյալները Չեչնիայում հակամարտությունների ժամանակ ակտիվորեն մասնակցել են չեչենական ավազակախմբերի կողմից մղվող մարտերին։
«Ուկրաինական ապստամբական բանակ» (УПА)
Ուկրաինական ազգայնականների կազմակերպության մարտական ստորաբաժանումը, որը ստեղծվել է Ստեփան Բանդերայի համախոհների կողմից 1942 թվականի հոկտեմբերին տեղի ունեցած հատուկ համաժողովում։ Կազմակերպության ներկայացուցիչները Չեչնիայում հակամարտությունների ժամանակ ակտիվորեն մասնակցել են չեչենական ավազակախմբերի կողմից մղվող մարտերին։
«Աջ սեկտոր»
Ազգայնական ուլտրաաջ կազմակերպությունների ակտիվիստների ասոցիացիա, որը ձևավորվել է Կիևում Մայդանի ժամանակ (2013 թ. դեկտեմբեր – 2014 թ. փետրվար): Այն իր առաջին համբավը ձեռք է բերել 2013 թվականի դեկտեմբերի 1-ին Ուկրաինայի ներքին զորքերի և նախագահի աշխատակազմի շենքը պահպանող ներքին զորքերի և հատուկ ստորաբաժանումների հետ բախումներին, ինչպես նաև մի քանի վարչական շենքերի գրավմանը[48]:
Արտադատական, համառոտ և կամայական մահապատիժների վերաբերյալ ՄԱԿ-ի զեկույցում (2016թ.) Աջ սեկտորը թվարկվում է որպես «բռնի աշխարհազորայիններ, որոնք գործում են որպես ուժ իրենց իրավունքներով՝ բարձր մակարդակի պաշտոնական համաձայնության և գրեթե լիակատար անպատժելիության պայմաններում»:
«УНА-УНСО» «Ուկրաինական ազգային ասամբլեա — Ուկրաինական ազգային ինքնապաշտպանություն»
«Ամբողջական ազգայնականության» և հակասեմիտիզմի կուսակցություն. Նա դարձել է իր հարթակում ստեղծված «Աջ սեկտոր» կուսակցության անդամ[49]: Գրոհայինները կռվել են չեչեն ավազակախմբերի կողմից։
«Եղբայրություն» Կորչինսկի
Առաջնորդ Դմիտրո Օլեքսանդրովիչ Կորչինսկին «Աջ հատվածի» գաղափարախոսներից է։ 1996 թվականից մինչև 2003 թ Կորչինսկու ընկերները Չեչնիայում մասնակցել են զինյալների կողմից ռազմական գործողություններին։
«Misanthropic Division» (MD)
Միջազգային ռազմատենչ (հիմնականում ուկրաինական) նեոնացիստական ցանց՝ ֆաշիստական ատրիբուտներով (սվաստիկա, Վերմախտի համազգեստ և այլն), որը գործում է «Մահ Ռուսաստանին» կարգախոսով։ (Դրոշի վրա գրված է Ռուսաստանը՝ փոքր տառով սվաստիկայի հետ միասին), «Հեյլ Հիտլեր»:
Misanthropic Division-ը մասնաճյուղեր է հիմնել 19 երկրներում, այդ թվում՝ Ռուսաստանում, Բելառուսում, Ուկրաինայում, Գերմանիայում, Ֆրանսիայում, Լեհաստանում, Անգլիայում և եվրոպական այլ երկրներում: Կազմակերպության ենթադրյալ առաջնորդ Դմիտրի Պավլովը և նրա համախոհները սոցիալական ցանցերում քարոզում են ռասիստական և նեոնացիստական գաղափարներ. ահաբեկչության և ծայրահեղականության հրապարակայնորեն կոչ. «Մի շարք ազգությունների նկատմամբ ատելություն և թշնամանք սերմանել. անհարգալից խոսեք Ռուսաստանում ռազմական փառքի օրերի և հայրենիքի պաշտպանության հետ կապված հիշարժան օրերի մասին»:
Misanthropic Division միջազգային հարաբերությունների աղյուսակ[50]
1.10. Ուկրաինայում նացիզմը աջակցվում է պետական մակարդակով
- 2021 թվականի հունիսի 13-ին Կիևում տեղի ունեցավ ՍՍ «Գալիցիա» դիվիզիայի նախկին զինծառայող Օրեստ Վասկուլի հրաժեշտի արարողությունը։ Նախագահական գունդը մասնակցել է հուղարկավորությանը[51]:
- Ուկրաինայի զինված ուժերի մաս կազմող «Ազովի» գումարտակը կապ է ունեցել «ահաբեկչական նացիոնալ-սոցիալիստական կազմակերպության» ամերիկացի անդամի հետ[52]:
- 2021 թվականի սեպտեմբերի 1-ին Գերագույն Ռադայի հրատարակչությունը լույս է ընծայել «Տարաս Բուլբա-Բորովեց. Մենք չենք կարող նույնիսկ մեկ րոպե կանգնեցնել մեր պայքարը» գիրքը։ Գովասանական հրատարակությունը նվիրված է նացիստական պատերազմական հանցագործ, օժանդակ ոստիկանության հրամանատար, գլխավոր ջարդարար Բուլբա-Բորովեցին։ Գիրքը գնվել է Ուկրաինայի մշակույթի և տեղեկատվական քաղաքականության նախարարության կողմից՝ ուկրաինական գրադարաններում տարածելու համար։ Միևնույն ժամանակ, գրքում ոչ մի հիշատակում չկա մարդկության դեմ հանցագործություններին Բուլբա-Բորովեցի մասնակցության և հրեաների ոչնչացմանը[53]:
2. Ռուսաստանի գործողությունների պատճառը #2. Ուկրաինան նախապատրասվել էր ՌԴ-ի վրա զինված հարձակուն գործելուն, այդ թվում ատոմային ատոմային հարված հասցնելու հնարավորոգթյամբ
2.1. Ուկրաինան ունի հնրարավորություն և ցանկություն ատոմային զենք ստեղծելու համար, որը կարող է կիրառվել ՌԴ-ի դեմ
2022 թ. փետրվարի 19-ին Մյունխենում, Զելինսկին հայտարարեց իր մտադրության մասին` լուծարել Բուդապեշտյան հուշագիրը: Դա միակ փաստաթուղթն է, որն արգելում է Ուկրաինայի կողմից ատոմային զենքի` մշակումը, տարածելն ու օգտագործումը[54],[55],[56]:
2015 թ. ազգային անվտանգության խորհրդի և պաշտպանության նախարար Ալեսսանդրո Տուրչինովը պատասխանելով հարցին` «կեղտոտ» ատոմային զենք ստեղծելու հնարավորության մասին, հայտարարեց. «մենք կօգտագործենք բոլոր մեր ունեցած ռեսուրսները, այդ թվում արդյունավետ զենք ստեղծելու համար»[57]:
Ուկրաինայի առաքելության նախկին ներկայացուցիչը ՀԱՊԿ ի շրջանակներում, գեներալ-մայոր Պյոտր Գարաշչուկն հայտարարեց, որ Կիևն ունի մտավորական, կազմակերպչական և ֆինանսական հնարավորություններ սեփական միջուկային զենք ստեղծելու համար[58]:
2021 թ. Բեռլինում, Ուկրաինայի դեսպան Անդրեյ Մելնիկը Deutschlandfunk ռադիոյի եթերում հայտարարեց, որ Ուկրաինային անհրաժեշտ է վերադարձել սեփական միջուկային կարգավիճակը, այն դեպքում, երբ երկիրը չկարողանա մտնել ՀԱՊԿ[59]:
Ռուսական միջուկային ֆիզիկոս` Ալեքսանդր Բորովոյի կարծիքով, Ուկրաինան ընդունակ է իր ունեցած հզորությունների վրա ստեղծել «կեղտոտ» ատոմային ռումբ: Որի համար նյութ կարող է ծառայել ԱԷԿ-ների օգտագործած վառելանյութը, որոնք կան Ուկրաինայում[60]:
Ուկրաինայի ատոմային էներգետիկան ներկայացվում է չորս գործող ԱԷԿ – ներով. (Ռովենսկի, Զապորոժյաի, Խմելնիչկայի, Հարավ – Ուկրաինական), որոնք ընդգրկում են 15 տարբեր տիպերի էներգոբլոկներ[61],[62]:
Ուկրաինայի ԱԷԿ – ների շահագործումը, վերակառուցումը և մատակարարումը իրականացնում է պետական ձեռնարկությունը` ԱԷԱԸ (ազգային էներգոգեներացնող ատոմային ընկերություն), էներգոատոմը: Որը 2018 – 2021 թթ. ամբողջովին դադարեցրել է իր հարաբերությունները ռուսական ընկերությունների հետ: ԱԷԱԸ «Էներգոատոմի» գլխավոր գործընկերներն են հանդիսանում ամերիկյան ընկերություններ և ԱՄՆ-ի կառավարությունը, որոնց հետ միասին 2020թ. կառուցվել է օգտագործած միջուկային վառելանյութի կենտրոնացված պահեստավորումը (ՕՄՎԿՊ, Չեռնոբիլյան ԱԷՍ ի «օտարման տարածությունը»)[63],[64],[65],[66],[67]:
2018 թ. հաղորդվեց, ուկրաինական բանակը մոտակա ժամանակներում պետք է ստանա զինվելու նոր տեսակներ – հրթիռային համակարգ «Օլխա» և թագավոր հրթիռներ «նեպտուն», որոնք մշակվում են ուկրաինական գլխավոր գրասենյակ «ЛУЧ»[68]:
Մեջբերված պաշտոնական նյութերը Ուկրաինայի և ԱՄՆ ի համատեղ աշխատանքի` ԱԷԿ – ների վառելանյութի թափոնների շրջանառության հարցերում. վկայում են արտադրության ինֆրոստրուկտուրայի նպատակասլաց աճի մասին` Ուկրաինայի տարածքում. այն տեխնոլոգիաների, որոնք թույլ կտան արտադրել միջազգային զենք, կամ նյութեր` նրա համար:
Ընդունելով Ուկրաինայում եղած խոշոր կոնստրուկտիվ բյուրոները և զինտեխնիկայի արտադրությունը, նաև հրթիռային զենքիզենքի. պարզ և տեսանելի է դառնում առկայությունը Ուկրաինայի բավական միջոցները, այն ծրագրերի իրագործման համար, որը հրթիռային զենքի և միջուկային զորամասերի ստեղծմանը:
2.2. Արտերկրները լցնում են Ուկրաինան զենքով, այդ թվում և հարձակողական գործողությունների համար, ոչ թե` պետության պաշտպանության
Յոթ տարվա ընթաքում Վաշինգտոնն Ուկրաինային ցուցադրեց զինվորական օգնություն ավելի քան 2,5 միլլիարդ դոլլարի: Վերջին տարիներին դա վերաբերվում է նաև մահաբեր զենքին – սկսած տարբեր հրացաններից, մինչ` արդեն երեք անգամ, հակատանկային Javelin սիստեմի մատակարարմամբ[69]: Այնտեղից մատակարարել են PARL – 1 և դիպուկահարական հրացաններ` Barrett. Վերջիններից, աղբյուրների տեղեկատվությամբ, «Донбасс.Реалии», գնել են հաըյուրի չափ, սակայն դեռ չեն փոխանցել զորամասեր: Թուրքիան պետք է մատակարարեր 50 BMG փամփուշտներով, այդ զենքի համար: 2018 թ. Պենտագոնն ուղարկել է Ուկրաինա արդեն մահաբեր զենք[70] [71]: 2018 թվականին Պենտագոնը մահաբեր զենք է ուղարկել Ուկրաինա՝ 35 FGM-148 Javelin հակատանկային հրթիռային համակարգեր և 210 հրթիռ դրանց համար[72]: 2021 թվականին ռազմածովային նավատորմը նախատեսում էր ԱՄՆ-ից ստանալ ISLAND դասի երեք պարեկային նավ։ Ի տարբերություն նախորդների, այդ նավերը կհանձնվեն անմիջապես զենքով[73]: Բացի այդ, ԱՄՆ-ը հավանություն է տվել Ուկրաինային ժամանակակից Mark VI մարտական նավակների վաճառքին։ Ռազմական օգնության ծրագրի շրջանակներում Ուկրաինան պետք է անվճար ստանար վեց նավ։
2022 թվականին մոտ 200 միլիոն դոլար արժողությամբ զենքի խմբաքանակ է հասել Ուկրաինա, հայտնել է ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի ներկայացուցիչը։ Վերջին ժամանակներում սա Ուկրաինա զենքի երկրորդ մատակարարումն է, և ոչ վերջինը։ Պետդեպարտամենտի տվյալներով՝ խոսքը մահաբեր զենքի ու զինամթերքի մասին է։ Դրանց թվում կան Javelin ձեռքի հակատանկային համակարգերի հրթիռներ, որոնք տեղափոխվել են Կիև 2018 թվականին: Բացի այդ, մամուլը և սոցիալական ցանցերի օգտատերերը լուսանկարում նկատել են SMAW-D նռնականետեր, որոնք նախատեսված են ամրացված դեղատուփերի և բունկերի հետ աշխատելու համար (հարձակողական զենք)[74]:
Բացի այդ, 2022 թվականի հունվարին Միացյալ Նահանգները պաշտոնապես թույլատրեց Էստոնիային, Լիտվային և Լատվիային Ուկրաինային ամերիկյան արտադրության զենք մատակարարել։ Էստոնիան նախատեսում էր փոխանցել Javelin հակատանկային մի շարք համակարգեր, իսկ Լիտվան ու Լատվիան նախատեսում են Ուկրաինային մատակարարել Stinger մարդատար շարժական հակաօդային պաշտպանության համակարգեր։ Էստոնիայից զենքի ևս մեկ մատակարարում Գերմանիան արգելափակել է (D-30Z հաուբիցներ)։
Չեխիայում, բացի հետևակի մարտական մեքենաներից, նրանք գնել են 40 ինքնագնաց հրետանային կայանք և 177 ծանր գնդացիր։ Լեհաստանում 100 անխոցելի հրացաններ, հավանաբար SPG-9, և երկու ռազմածովային զենքի ամրակներ: Մի քանի տարի առաջ Ուկրաինան Լիտվայից ստացել է 150 գնդացիր[75]: Ռուսական լրատվամիջոցների փոխանցմամբ՝ 2014 թվականին Կիևը դաշնակիցներից ստացել է մոտ երկու հազար զրահաբաճկոն, երկու տասնյակ AN/TPQ-48A հակամարտկոցների կայաններ, 35 HMMWV զրահամեքենա և դաշտային հոսպիտալ[76]: Բացի այդ, 2018 թվականին Կիևը Չեխիայից ներմուծել է 40 ինքնագնաց 2S1 ատրճանակ[77]: Արևելյան Եվրոպայում 2019 թվականին Ուկրաինան կարողացավ գնել BMP-1AK և ինքնագնաց հրետանային ամրակներ (ACS) 2S1 Gvozdika (Չեխիա)[78]:
2020 թվականի աշնանը հաղորդվեց անօդաչու ինքնաթիռների ոլորտում ուկրաինա-թուրքական համագործակցության մեկնարկի մասին։ Ուկրաինան նախատեսում էր Թուրքիայից գնել տասնյակ անօդաչու թռչող սարքեր։ Դրանց թվում կարող են լինել Bayraktar TB2 մի քանի արտադրանք[79]: Բացի այդ, 2021 թվականին կարող է սկսվել ուկրաինական ռազմածովային ուժերի հրթիռային նավակների կառուցումը, ինչի համար Մեծ Բրիտանիան պետք է վարկ տրամադրեր։ Նույն 2021 թվականին Ուկրաինան ցանկանում էր բանակն ուժեղացնել հրետանու միջոցով։ Դրա համար ՊՆ-ն նախատեսում էր ձեռք բերել չեխական «Դանա-Մ2» ինքնագնաց հաուբիցներ՝ 152 մմ տրամաչափով։ Սարքավորումների արտադրությունն արդեն սկսվել է, իսկ առաջին ինքնագնաց հրացանները զորքեր պետք է մտնեն 2022 թվականին։
3. Ռուսաստանի գործողությունների պատճառները #3․ ուկրաինացիներին մանիպուլյացիայի են ենթարկում Ռուսաստանին ատելու համար։ Արևմուտքին դա անհրաժեշտ է քաղաքական, տնտեսական, մշակութային և ռազմական (ՆԱՏՕ) առաջխաղացմանը դեպի մեր պետության սահմաններ և պետության թուլացման համար
3.1. Ուկրաինայում քաղաքական գործիչները պաշտոնապես ատելություն են սերմանում Ռուսաստանի դեմ և ուկրաինացիներին մղում պատերազմի։ Նրանք փորձում են համաշխարհային հանրությանը ներքաշել հակամարտության մեջ
26.05.2017 «Արդարություն» շարժման առաջնորդ Վալենտին Նալիվայչենկոն հայտարարել է Ղրիմը վերադարձնելու և Դոնեցկի և Լուգանսկի շրջանների տարածքների ազատագրման անհրաժեշտության մասին[80]:
30.03.2016 Ուկրաինայի սոցիալական քաղաքականության նախարար Պավլո Ռոզենկոն՝ Ուկրաինայի արդյունաբերական ներուժի կորստի մասին՝ կապված Ռուսաստանի ագրեսիայի հետ[81]:
02.05.2016 Ուկրաինայի պատգամավոր Իգոր Մոսիյչուկը 2014 թվականի մայիսի 2-ին Օդեսայում տեղի ունեցած ողբերգությունն անվանել է ազգային տոն[82]:
09.07.2017 Ուկրաինացի քաղաքական գործիչ Վլադիմիր Գրոյսմանը Ռուսաստանին մեղադրել է հումանիտար օգնության հետ կապված խնդիրների մեջ և հայտարարել որ Ռուսաստանի Դաշնությունը «չի հետևում միջազգային իրավունքի նորմերին և պատերազմ է սանձազերծում՝ չհարգելով ինքնիշխանությունը»[83]:
16.01.2018 Ուկրաինայի նախագահ Պյոտր Պորոշենկոն օտարերկրյա դեսպանների ընդունելության ժամանակ ասել է. «Ռուսաստանի բոլոր գործողություններն ուղղված են ուկրաինական պետության ոչնչացմանը… Իր պատմության ընթացքում Ռուսաստանին բնորոշ են այնպիսի հատկանիշներ, ինչպիսիք են՝ «ագրեսիան, սուտը, մանիպուլյացիաները, բռնաճնշումները և խոսքի ազատության ճնշումը»[84]:
23.08.2018 Գերագույն Ռադայի «Պյոտր Պորոշենկո դաշինք»-ի պատգամավոր Օլեգ Բարնան NewsOne հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում վստահություն է հայտնել, որ Կիևում անցկացվող զորահանդեսը կվերածվի երկրաշարժի Մոսկվայում[85]:
09.08.2019 Գերագույն Ռադայի ընդդիմադիր դաշինք – «Կյանքի համար» կուսակցության պատգամավոր Օլեգ Վոլոշինը կարծում է, որ Ռուսաստանը «ղրիմյան հարցում» հանդես է գալիս որպես «ռազմատենչ» կողմ[86]:
19.02.2021 Ուկրաինայի արտաքին գործերի նախարարությունը (ԱԳՆ)
միջազգային հանրությանը կոչ է անում ուժեղացնել քաղաքական և պատժամիջոցային ճնշումը Ռուսաստանի Դաշնության վրա՝ կապված Դոնբասում վերջինիս «ագրեսիվ գործողությունների» և Ղրիմի «օկուպացիայի» հետ․նշվում է ԱԳՆ պաշտոնական հաղորդագրության մեջ[87]:
22.02.2022 Ուկրաինայի պաշտպանության նախկին նախարար Պավել Կլիմկինը նշել է երեք բան, որոնք Ուկրաինային անհրաժեշտ են միջազգային գործընկերներից՝ իրեն Ռուսաստանից պաշտպանելու համար։
Նախկին նախարարն ասել է, որ Ուկրաինան պետք է պատասխան տա Վլադիմիր Պուտինի ագրեսիային[88]:
24.02.2022 Միջազգային հանրությունը կարող է և պարտավոր է կանգնեցնել Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին։ Այս մասին հայտարարել է արտգործնախարար Դմիտրի Կուլեբան[89]:
3.2. Ուկրաինացի լրագրողներն ու սոցիալական ակտիվիստները ուկրաինացիներին ռուսների նկատմամբ ագրեսիվ են տրամադրում
12.01.2015 Կիևի ոսկե երիտասարդների հանգիստը գերժամանակակից ակումբում: Ուտել եռագույնով բարուրով փաթաթված երեխայի, կծել միլիցիայի լյարդը և «Օդեսայի արհմիությունների տան» կարտոֆիլ ֆրի։Այսպիսով տեղի ունեցավ «Տարվա Վատնիկ» մրցանակի հանձնման արարողությունը[90]:
27.02.2016 Քաղաքագետ Վիտալի Կուլիկը ասել է, որ «Եվրատեսիլի համար ուկրաինացի երգչուհի Ջամալայի երգը ցույց է տալիս Ղրիմի թաթար ժողովրդի և Ուկրաինայի դիմադրությունը Ղրիմում ռուսական ագրեսիային, ինչը, իր հերթին, կարող է կողմից Կրեմլի կողմից ընդունվել որպես ուղիղ մարտահրավեր»[91]:
10.10.2016 Ուկրաինայում հրատարակվել է Ուկրաինայի նորագույն պատմության 10-11-րդ դասարանների աշակերտների համար առաջին դասագիրքը, որը նկարագրում է «Արժանապատվության հեղափոխությունը և ռուսական ագրեսիան Ուկրաինայի դեմ», հեղինակն է պատմաբան Պավլո Պոլյանսկին[92]:
28․09․2017թ․-ին լրագրող Յուրի Բուտուսովն ասել է, որ «Կրեմլը կշարունակի ահաբեկչությունները՝ 2019 թվականի ընտրությունների նախօրեին Ուկրաինայի ներքաղաքական իրավիճակի վրա ուժի և տեղեկատվական մեթոդներով ազդելու համար»[93]:
08.04.2019 թ․-ին Իրինա Ֆարիոնը հայտարարել է, որ Ուկրաինայում բնակվող ռուսները «ստրուկներ են կամ օկուպանտներ»[94]:
3.3. Ուկրաինան ԱՄՆ-ի անմիջական աջակցությամբ և ֆինանսավորմամբ ակտիվ տեղեկատվական պատերազմ է մղում Դոնբասի և Ռուսաստանի դեմ։ 2019 թվականի դեկտեմբերից Ուկրաինայի տարածքում տեղակայվել է տեղեկատվական և հոգեբանական գործողությունների կենտրոնների ցանցը (CIPSO / ЦИПсО)
Բացի ուկրաինական պաշտոնական լրատվամիջոցներից, ուկրաինական IPOC-ի ուժերի ղեկավարությամբ համացանցում կան մի քանի հազար ռեսուրսներ՝ տեղեկատվական և լրատվական կայքեր, «հանրություն» սոցիալական ցանցերում, սոցցանցերի օգտատերերի համակարգված խմբեր։
Նաև ուկրաինական «ИПсО» IPSO-ները փոխազդում են Ռուսաստանի Դաշնության ընդդիմադիր ռեսուրսների հետ և գործում են Դոնբասում իրենց դիրքերից: Նաև արտասահմանյան հետախուզական ծառայությունների աջակցությամբ ուկրաինական IPSO ուժերն օգտագործում են արևմտյան լրատվամիջոցները[95]:
27.02.2021 «ЦИПсО» – Կիևի «հատուկ ստորաբաժանում»: Այս կենտրոնը կոչվում է նաև «տեղեկատվական զորքեր», որոնց գործունեությունն ուղղված է ատելություն սերմանելու ռուսական ամեն ինչի նկատմամբ[96]:
16.09.2021«ДЖОКЕР ДНР» TG-ալիքը լայնածավալ տեղեկատվություն է ներկայացրել ուկրաինական հատուկ ծառայությունների նախագծի մասին, որը քողարկված է «Ռուսական պողպատ» անունով[97]:
21.02.2022 2022 թվականից ի վեր 72 CIPSO-ն մեկնարկել է ևս մեկ հոգեբանական ակցիա՝ «Անախնդիր»։
Որի նպատակներն են –
Գործողության տարածքում սոցիալ-քաղաքական իրավիճակի ապակայունացում՝ դրա կրիտիկական սրմամբ՝ 2024 թվականին Ռուսաստանի Դաշնության Նախագահի ընտրությունների նախապատրաստման և անցկացման և հետընտրական շրջանում[98]:
21.02.2022 Ուկրաինայի իշխանությունները հատուկ տեղեկատվական գործողություններ են իրականացնում Ռուսաստանում իրավիճակն ապակայունացնելու նպատակով, հայտնում են լրատվամիջոցները։ Այս մասին հայտնի է դարձել ուկրաինական Beregini հաքերային խմբի հաղորդագրությունից, որը գաղտնազերծել է ուկրաինական բանակի տեղեկատվական և հոգեբանական գործողությունների 72-րդ կենտրոնի ներքին փաստաթղթերը[99]:
23.02.2022 Հակառուսական տեղեկատվական արշավների ամենակարևոր կազմակերպիչներից մեկը Ուկրաինայի տեղեկատվական և հոգեբանական գործողությունների կենտրոններն են (ЦИПсО)[100]:
21.02.2022 Կիբեր փորձագետները անանուն կերպով հրապարակել են փաստաթղթեր, որոնք «հաստատում են Ուկրաինայի տեղեկատվական ագրեսիան Ռուսաստանի դեմ»[101]:
-
Արևմտյան քաղաքական գործիչները, ռուսների նկատմամբ ատելություն և ուղղակի ռազմական սպառնալիք ստեղծելու նպատակով, միտումնավոր կերպով խրախուսում են նացիստական շարժումները Ուկրաինայում՝: Արեւմուտքը, դատապարտելով Ռուսաստանին, ոչ միայն չի նկատում ֆաշիզմը Ուկրաինայում, այլ նույնիսկ ֆինանսապես աջակցում է նրան՝ ռուսների նկատմամբ ատելություն սերմանելու համար
4.1. Օտարերկրյա քաղաքական գործիչները, զինվորականները բացահայտորեն կապ են հաստատում ուկրաինացի նացիստների հետ, աջակցում նրանց զենքով, վարժանքներով
- Կանադացի պաշտոնյաները, որոնք հանդիպել էին նեոնացիստների հետ կապ ունեցող ուկրաինական ստորաբաժանման հետ, վախենում էին լրատվամիջոցների բացահայտումներից[102]:
- Եվրոպական խոշոր ռազմական ֆիրման վարժեցրել է ուկրաինացի աջ ծայրահեղականներին ու ռասիստներին[103]:
- 2015 թվականի մարտին Ուկրաինայի ներքին գործերի նախարար Արսեն Ավակովը հայտարարեց, որ «Ազովի» գումարտակը կլինի առաջին ստորաբաժանումներից մեկը, որին կպատրաստեն ԱՄՆ բանակի ուժերը՝ որպես իրենց «Անվախ պահակախումբ» գործողության ուսումնական առաքելության մի մաս: Այնուամենայնիվ, ԱՄՆ-ի ուսուցումը դադարեցվել է 2015 թվականի հունիսի 12-ին, քանի որ ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատն ընդունել է օրենքի փոփոխություն, ըստ որի արգելվում է գումարտակին ցուցաբերել ցանկացած տեսակի օգնություն (ներառյալ զինամթերք և ուսուցում)՝ գումարտակի նեոնացիստական ուղղվածության պատճառով: Քվեարկությունից հետո պատգամավոր Ջոն Քոնյերսը շնորհակալություն հայտնեց Ներկայացուցիչների պալատին՝ ասելով. «Ես երախտապարտ եմ, որ Ներկայացուցիչների պալատը երեկ երեկոյան միաձայն ընդունեց իմ ուղղումները՝ ապահովելու համար, որ մեր զինվորականները չեն վերապատրաստի նողկալի նեոնացիստական “Ազովի” գումարտակի անդամներին, ինչպես նաև իմ ձեռնարկած միջոցները՝ այդ անկայուն տարածաշրջանում վտանգավոր և հեշտությամբ հասանելի MANPADS-ը կանխելու համար»[104]: Այնուամենայնիվ, 2015-ի նոյեմբերին օրենքի վերոհիշյալ ուղղումը հանվեց, քանի որ, ըստ The Nation-ի, «Պալատի պաշտպանության բյուջեի հանձնաժողովը ենթարկվեց Պենտագոնի ճնշմանը[105] [106]:
- Հանդիպումներ Խորվաթիայում Ուկրաինայի, Խորվաթիայի և ԵՄ այլ երկրների ուլտրաաջ միավորումների հետ[107]:
- Կանադացի պաշտոնյաները, որոնք զգուշանում էին լրատվամիջոցների բացահայտումից, վերոհիշյալ հանդիպումից մեկ տարի առաջ “Ազովի” գումարտակի վերաբերյալ Ուկրաինայի և Կանադայի միացյալ աշխատանքային խմբի ճեպազրույցի ժամանակ խոստովանել էին գումարտակի կապը նացիստական գաղափարախոսության հետ[108]:
- Կանադացիները հանդիպել էին “Ազովի” գումարտակի ղեկավարներին 2018 թվականի հունիսին: Սպաներն ու դիվանագետները չեն առարկել հանդիպմանը և նույնիսկ լուսանկարվել գումարտակի պաշտոնյաների հետ՝ չնայած նախկին զգուշացումներին, որ ստորաբաժանումն իրեն նացիստամետ էր համարում: Հետագայում «Ազովի» գումարտակն օգտագործեց լուսանկարները իր առցանց քարոզչության համար՝ նշելով, որ կանադական պատվիրակությունը «հետագա արդյունավետ համագործակցության հույս է հայտնել»[109]:
4.2. Արևմուտքը բացահայտորեն ֆինանսավորում է ուկրաինական հասարակական կազմակերպություններին ռուսների նկատմամբ ատելություն խրախուսելու համար
Լեհական ՀԿ-ներից առանձնահատուկ ուշադրության է արժանի “Արևելյան Եվրոպայի ժողովրդավարական կենտրոնը”, որի կենտրոնակայանը գտնվում է Վարշավայում: Նրա աշխատակիցները հաստատվել են ոչ միայն Ուկրաինայում, այլեւ կապեր են հաստատել ռուսական հասարակական կազմակերպությունների հետ։ Կենտրոնը ֆինանսավորվում է «Չարլզ Ստյուարտ Մոթ» հիմնադրամի, “Վաշինգտոնի Ժողովրդավարության ազգային հիմնադրամի”, Սորոսի հիմնադրամի և Նիդեռլանդների ու Կանադայի դեսպանությունների կողմից: «Չարլզ Ստյուարտ Մոթ հիմնադրամի» տարեկան բյուջեն կազմում է մինչև 2,6 միլիարդ դոլար[110]: Հայտնի են «Արևելյան Եվրոպայի ժողովրդավարական կենտրոնի» կապերը ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի հետ։ Կենտրոնի գործունեությունը ղեկավարում էր Զբիգնև Բժեզինսկին։
«Աջ սեկտորի» և նմանատիպ արմատական շարժումների ֆինանսավորումն իրականացվում է այլ օտարերկրյա կազմակերպությունների կողմից. ահա դրանցից մի քանիսը[111] [112]:
— «Konrad-Adenauer-Stiftung» հիմնադրամ, որը մոտ է Գերմանիայի Քրիստոնեա-դեմոկրատական միություն կուսակցությանը։ Գլխավոր գրասենյակ – Սանկտ Ավգուստին (Գերմանիա):
— «British Counsil» «Բրիտանական խորհուրդ» միջազգային կազմակերպություն, որի կենտրոնակայանը գտնվում է Լոնդոնում։
— «People in need» չեխական մարդասիրական կազմակերպություն աշխարհում ժողովրդավարության և մարդու իրավունքների խթանման համար, որի կենտրոնակայանը գտնվում է Պրահայում։
— «Կանադայի ուկրաինացիների կոնգրես» հասարակական կազմակերպություն, որը միավորում է Կանադայի ուկրաինացիների քաղաքական, հասարակական, մշակութային կազմակերպությունները, ինչպես նաև ուկրաինական կանադական եկեղեցիները։ Կենտրոնական գրասենյակը գտնվում է Վինիպեգում (Կանադա):
— «Deutsche gesellschaft für internationale zusammenarbeit (GIZ)» գերմանական զարգացման գործակալություն, որը ծառայություններ է մատուցում միջազգային համագործակցության ոլորտում։ Գլխավոր գրասենյակ – Բոնն:
— «Hanns-Seidel-Stiftung» բարեգործական հիմնադրամ, որը հովանավորում է անհատներին և կազմակերպություններին, որոնք նպաստել են խաղաղության, ազատության և արդարության, ժողովրդավարության և միջազգային փոխըմբռնման զարգացմանը: Գլխավոր գրասենյակ – Մյունխեն[113]:
Կանադացիներն Ուկրաինայում իրականացնում են տնտեսական, հումանիտար և սոցիալական ավելի քան 200 ծրագրեր[114]:
Սասկաչևան նահանգում (Կանադա) գործում է Կանադայի ուկրաինացիների կոնգրեսը (CUC): Այնտեղ է գտնվում նաեւ կանադական հետախուզության տարածքային շտաբը։ Ուկրաինական լրատվամիջոցները հայտնում են, որ ԿՈՒԿ-ի ղեկավարությունը՝ ի դեմս Էդ Լիսիկի և Օրեստ Վարնիցայի, միջնորդ է հանդիսանում «Սվոբոդա» կուսակցության և նրա արտասահմանյան հովանավորների միջև։
Կանադայի արտաքին գործերի նախարար (2013-2019) Քրիստիա Ֆրիլանդը Լիբերալ կուսակցության առաջնորդներից է։ Նրա պապը՝ Միխայիլ Խոմյակը, պատերազմի տարիներին ակտիվորեն համագործակցել է նացիստների հետ։ Ֆրիլենդը Տորոնտոյում ուկրաինական փառատոնի, – որն անցկացվում է Կանադայի ուկրաինացիների կոնգրեսի կողմից, – ամենամյա բազմահազարանոց շքերթի «աստղն» է։ 2009 թվականին նա եղել է Տորոնտոյի «շքերթի մարշալը»։ 2014 թվականից այս փառատոնը Ուկրաինայում նեոնացիստական կազմավորումներին օգնելու համար դրամահավաքի գործիքներից մեկն է հանդիսանում։ Միջոցների մեծ մասն ուղղվում է Կանադայի “Աջ սեկտորին»։ 2013 թվականին Քրիստիա Ֆրիլանդը իր երեխաների հետ մասնակցել է շքերթին, որտեղ նրանք կրել են նաև “Աջ սեկտորի” դրոշները և Ստեփան Բանդերայի դիմանկարները։
Ուկրաինական սփյուռքը ամեն տարի միջոցներ է ստանում Կանադայի դաշնային կառավարությունից՝ այդ լայնածավալ փառատոնն անցկացնելու համար։ Միայն 2013-ին Տորոնտոյի շքերթի համար դաշնային բյուջեից հատկացվել է 667,000 դոլար: Շքերթներ են անցկացվում Կանադայի բոլոր խոշոր քաղաքներում, թեև Տորոնտոն շարունակում է մնալ ուկրաինական ծայրահեղ աջ սփյուռքի յուրատեսակ կենտրոն[115]:
Ուկրաինական ծայրահեղ աջ խմբերը միլիոնավոր պետական դրամաշնորհներ են ստանում։ Օրինակ, ՈՒկրաինական կանադական կոնգրեսը (UCC)-Տորոնտո, 1995 թվականից ի վեր լեզվական ծրագրերի համար ստացել է 10,2 միլիոն դոլար: Բացի այդ, UCC-ի կենտրոնակայանը ստացել է $300,000, իսկ նրա տեղական մասնաճյուղերն ու նահանգային խորհուրդները (Ալբերտա, Մանիտոբա և Սասկաչևան) 2008 թվականից ի վեր ստացել են $145,000:
Նույն ժամանակահատվածում 983,000 դոլար է բաժանվել ուկրաինական ծայրահեղ ազգայնական խմբերին՝ Օնտարիոյում, Ալբերտայում և Մանիտոբայում զանգվածային հանրային միջոցառումների համար[116]:
Բանդերայի ճակատները, ինչպիսիք են Կանադայի ուկրաինացիների լիգան (LUC), իրենց ուկրաինական Echo հրատարակության և նրանց կանանց խմբի (LUCW) միջոցով, ստացել են $114,000 (2010-19), իսկ Ուկրաինայի երիտասարդական ասոցիացիան (UYA) $141,000 (2015-19):
4.3. Ուկրաինական նացիզմը վախ է առաջացնում Արևմուտքի ողջամիտ բնակչության մոտ
- Ֆրանսիական AgoraVox հրատարակությունը հոդված է հրապարակել, որտեղ ուղղակիորեն ասվում է. «Ուկրաինան ավելի ու ավելի է առաջ շարժվում բացահայտ նեոնացիզմի ճանապարհով, ինչը հաստատվում է վերջին իրադարձություններով»: «Այս երկրում ազգային արմատականները իրական որս են հայտարարել ընդդիմադիր ակտիվիստների դեմ, որոնց վրա բազմաթիվ քաղաքներում հարձակումներ են տեղի ունենում։ Միևնույն ժամանակ իշխող կուսակցության պատգամավորը բացահայտ կոչ է անում ստերջացնել գործազուրկներին։ Իսկ Խերսոն քաղաքում, քաղաքի ղեկավարության նախաձեռնությամբ, գովազդային վահանակները գովերգում են նացիստների հետ կոլաբորացիոնիզմի ձոնը»,- մտահոգված հայտարարում են ֆրանսիացիները։ «Արմատական ազգայնական ուղղության խմբերը, ինչպիսին է “Ազգային կորպուսը-1”-ը, ուղղակիորեն կոչ են անում քաղաքական տեռորի և բռնության, գործնականում հանդիսանալով «պետության կրտսեր գործընկերներ», որոնք ուղղակիորեն իրականացնում են ազգայնական քաղաքականություն։ Միևնույն ժամանակ, օրենքի գերակայության, հանդուրժողականության և ազգային փոքրամասնությունների իրավունքների հարգման եվրոպական արժեքները վարկաբեկվում են պետական մակարդակով», – գրում է AgoraVox-ը[117]:
- «Պորտուգալական Publico հրատարակությունը նշում է. «Ուկրաինական կոլաբորացիոնիզմը նացիստների հետ բացահայտ ցուցադրվել է Խերսոնի գովազդային վահանակների վրա՝ ի պատիվ 1941 թվականի հունիսի 30-ին հրապարակված «Ուկրաինական պետության հռչակման ակտի»։ «Պաստառների վրա դեղին-սև ժապավենը թաքցնում է Հիտլերի անունը, բայց չի թաքցնում նացիստական Գերմանիայի հիշատակումը Ստեփան Բանդերայի ստորագրած ակտում: Նացիստների հետ համագործակցության ակտի տարեդարձը հրապարակայնորեն նշելու որոշմամբ Խերսոնի քաղաքապետը հաստատում է, որ այսօրվա Ուկրաինան ամբողջովին խրված է սանձարձակ նեոնացիզմի մեջ։ Ի վերջո, խոսքը ոչ թե որոշ նեոնացիստական խմբավորումների, այլ պաշտոնական իշխանությունների նախաձեռնության մասին է, որոնք հենց փողոցներում փառաբանում են նացիստական Գերմանիայի հետ կոլաբորացիոնիզմը»,- վրդովված են Publico-ի լրագրողները։ — Այս ամենը կասկած չի թողնում. հետմայդանյան Ուկրաինան պաշտոնապես վեգետանում է պետական նեոնացիզմի մեջ։ Եվ ԵՄ ղեկավարությունը աչք է փակում այս նեոնացիզմի վրա սեփական բնակչությունից թաքցնելով նեխած ճահիճը, որին աջակցում է քաղաքական և ֆինանսապես։ 1930-ականներին մենք արդեն տեսել ենք Եվրոպայում նման նողկալի դիմակահանդես՝ նացիզմի աջակցությամբ և նրա վայրագությունները անտեսելով: Այսօր, խրախուսելով պատմության վերաշարադրումը, մենք կրկնում ենք նույն սխալները, ինչ մեկ դար առաջ։ Եվ դրանց հետեւանքները նույնքան աղետալի կլինեն»[118]:
- Slate-ի եվրոպական մասնաճյուղը հրապարակել է հոդված «Ուկրաինական հակամարտությունը որպես ծայրահեղ աջ ահաբեկչության լաբորատորիա» վերնագրով։ «Եվրոպայի վրա նոր ուլտրաաջ ամպեր են կուտակվում։ 2014 թվականից հազարավոր արտասահմանցի սպիտակամորթ նեոնացիստներ օգտագործում են Դոնբասի հակամարտությունը որպես համաշխարհային պատերազմի նախերգանք՝ ի պաշտպանություն «սպիտակ ռասայի»: Նրանք բոլորը գալիս են պայքարելու հանուն իրենց այլատյաց և ռասիստական գաղափարախոսության։ «Իսկ Ուկրաինայի կառավարական ճամբարում վաղուց արդեն ձևավորվել են զինված ջոկատներ, որոնք ստեղծվել են Եվրամայդանի ժամանակ իրենց դրսևորած ուլտրաաջ և խուլիգանական կազմակերպությունների անդամների զանգվածային հավաքագրման միջոցով»[119]:
- Գերմանական Heise պորտալի տվյալներով՝ «2014 թվականից հետո Ուկրաինայում նացիզմը ծաղկել է, և դա հսկայական սպառնալիք է ոչ միայն այդ երկրի, այլև ողջ ԵՄ-ի համար»։ «Չնայած Ուկրաինայում այնքան էլ շատ չեն ուլտրաաջերը սակայն, նրանք իրենց տրամադրության տակ ունեն բռնության պատրաստ հազարավոր զինված մարտիկներ։ Իսկ նրանց կողմնակիցները լրջորեն մոբիլիզացված են։ Այսօր ծայրահեղ աջերը կարող են փողոց դուրս բերել ավելի շատ մարդկանց, քան Ուկրաինայի ցանկացած կուսակցություն կամ կոալիցիա: – գրում է պորտալը:
Ընդ որում, իշխանության մի մասը և նեոնացիստները Մայդանից հետո դեռևս ապրում են փոխշահավետ սիմբիոզում, ինչը արմատականներին թույլ է տալիս գործել օրենքից դուրս։ Կարո՞ղ են ուկրաինացիները, չնայած այս ամենին, հավատալ, որ իրենք ճիշտ ուղու վրա են։ Եվ կարո՞ղ է Եվրոպան լրջորեն ասել, որ Ուկրաինայում գերակայել են եվրոպական արժեքներ»։
- «Այսպիսով, բրիտանական Լորդերի պալատի անդամ բարոն Ջերեմի Հյու Բեհեմը հրապարակավ հայտարարեց իր դիրքորոշումը Ուկրաինայում ծայրահեղ աջերի կատաղության մասին զեկույցը կարդալուց հետո։ «Եվրոպայի ժողովրդավարական երկրները վաղուց պետք է սկսեն պայքարել մայրցամաքի արևելքում նացիստական շարժումների աճող ազդեցության դեմ, որի վառ օրինակն է Ուկրաինայի իշխանությունների ամոթալի քաղաքականությունը»: Բրիտանական խորհրդարանում լեյբորիստների ներկայացուցիչ Քեթրին Ուեսթը ուղղակիորեն պահանջել է Կիևից «հետաքննել այդ հարձակումները և պատժել մեղավորներին», հիշեցնում է քաղաքագետը։ – Լեհաստանը համաձայն է բրիտանացի քաղաքական գործիչների հետ։ Այնտեղ «Վեսնա» կուսակցության առաջնորդներից մեկը՝ Մոնիկա Ֆալեյը, Կիևին կոչ է արել «ավելի արդյունավետ պայքար սկսել ազգայնականների դեմ»։ Նա նաև զայրացած մատնանշել է հունիսի 17-ին Կիևում և հունիսի 25-ին Ժիտոմիրում ու Խարկովում Շարիյի կուսակցության կողմնակիցների վրա հարձակումները: Նրա խոսքով՝ «Ուկրաինան արտաքին թշնամիների կարիք չունի, վախը, ագրեսիան և բռնությունը կարող են ներսից քանդել երկիր»։
5. Ի տարբերություն ուկրաինացի շովինիստների, ռուսական բանակը, պաշտպանելով խաղաղ բնակչությանը, նշանակետ ունի ռազմական օբյեկտները
5.1. Ռուսական զորքերի առաջխաղացումը խիստ տարբերվում է Ուկրաինայի Զինված ուժերի գործողություններից Դոնբասի և Լուգանսկի ժողովրդական հանրապետություններում: ՌԴ Զինված ուժերի կողմից բացասական գործողությունների մասին իրական հաղորդումներ չկան։ Ընդհակառակը, ուկրաինացի զինվորականները զանգվածաբար հանձնվում են՝ չկիսելով ղեկավարության նացիստական նկրտումները
– Մոսկվայի ժամանակով 24.02.2022թ., 23:00-ի դրությամբ, Ուկրաինայի տարածքում ՌԴ զինուժի հատուկ գործողության ընթացքում խաղաղ բնակչության շրջանում ռուսական զորքի պատճառած վիրավորների, զոհերի, ջարդերի և թալանի մասին տեղեկություններ չկան։
– Ռուսաստանի Դաշնության պաշտպանության նախարարությունը հայտարարել է, որ Ուկրաինայի խաղաղ բնակչությանը ոչինչ չի սպառնում։ Հաղորդվում է նաև, որ ռուս զինվորականները հրթիռային, օդային և հրետանային հարվածներ չեն հասցնում Ուկրաինայի քաղաքներին[120]:
– Ուկրաինայի զինված ուժերի զինվորականները զանգվածաբար վայր են դնում զենքերը և ինքնակամ անցնում Ռուսաստանի կողմը[121]:
– Ռուսաստանի Անվտանգության Ծառայությունից հայտնում են, որ 42 ուկրաինացի սահմանապահներ Բրյանսկի մարզում և Ղրիմում անցել են Ռուսաստանի կողմը[122]:
– Ըստ ՌԴ ՊՆ-ի՝ ուկրաինացի սահմանապահները ոչ մի դիմադրություն չեն ցուցաբերում ռուսական ստորաբաժանումներին: ճնշված են Ուկրաինայի ԶՈւ ՀՕՊ համակարգերը, Ուկրաինայի ԶՈւ ավիաբազաների ռազմական ենթակառուցվածքը ճնշվել և շարքից դուրս է բերվել[123]:
– Կախովկայի ՀԷԿ-ը (պատնեշ, որը փակում է ջուրը Դնեպրից դեպի Հյուսիսային Ղրիմի ջրանցք) ռուսական զորքերի վերահսկողության տակ է։ Տեսանյութում երևում է կամրջի վրայով ռուսական չնշված զրահատեխնիկայի առաջխաղացումը։ Ըստ թղթակցի (Մինսկայա պրավդա), նկարահանումները թույլատրված են[124]:
– Ուկրաինայի հետ Բելգորոդի շրջանի սահմանի ամենամեծ անցակետը՝ Նեխոտեևկա-Գոպտովկան, անմիջապես անցել է Ռուսաստանի կողմը[125]:
– Սահմանային Մելովոյե անցակետը հանձնվել է առանց մի կրակոցի. նրանք պարզապես ողջունել են ռուսներին և ուրախության արցունքներով գրկախառնվել[126]:
– Դոնեցկի ժողովրդական միլիցիան պատրաստ է հումանիտար միջանցք տրամադրել շրջափակման մեջ հայտնված Ուկրաինայի Զինված ուժերի 53-րդ գումարտակի զինծառայողներին,՝ զենքը կամավոր հանձնելու պայմանով[127]:
– Ուկրաինացի զինվորականները շփման գծի ողջ երկայնքով զանգվածորեն հրաժարվում են կատարել հրամանատարության հրամանները և լքում են իրենց դիրքերը[128]:
– Ռուսական կողմից սպիտակ դրոշ նետելու կոչեր են հնչում, բերվում Ուկրաինայի զինված ուժերի 53-րդ բրիգադի սպաների օրինակը։ (Տեսանյութ՝ հանձնվող զինվորի, ենթադրաբար՝ Ուկրաինայի զինված ուժերի)[129]:
– Ուկրաինայի Զինված ուժերի 440 զինծառայող հումանիտար միջանցք է խնդրել և անցել Ռուսաստանի Դաշնության Ռոստովի մարզի տարածք[130]:
– Նովոկախովկայի քաղաքացիների կարծիքը «ռուսական բանակի ներխուժման» մասին։ Տեսանյութում մարդիկ բարձր տրամադրությամբ ձեռքով են անում զինվորականներին. (Լրագրող Դմիտրի Վիսոցկու տեսանյութը ՌԴ ԶՈւ շարասյան առաջխաղացման մասին)[131]:
– Լուսանկարը հաստատում է, որ Վոլնովախայի մոտ 14 ուկրաինացի զինվոր է գերեվարվել[132]:
– Խարկովի մարզ, տեղացիները Վոլչանսկում դիմավորում են ռուսական տեխնիկան: Բարձր տրամադրություն. (Զրահամեքենաների շարասյունի անցման տեսանյութը և տեղի բնակիչների մեկնաբանությունները)[133] [134]:
– Ուկրաինայի զինված ուժերի 14 զինծառայողներ ցած են դրել զենքերը և հանձնվել Պետրիվսկե գյուղի մոտ։ (Տեսանյութ)[135]:
– Հաղորդվում է Չեռնոբիլի ատոմակայանի՝ ռուսական զինված ուժերի վերահսկողության տակ անցնելու մասին։ Տեսանյութում երևում են տանկեր, ռազմական գործողություններ չեն ընթանում, դիմադրության նշաններ չկան[136]:
5.2. Ուկրաինական հասարակության մեջ առկա իրավիճակի պատասխանատուների մասին միասնական տեսակետի բացակայությունը
– Տեսանյութ, որում ազգայնական կորպուսի նախկին անդամ Ռոման Ստեպկոն կոչ է անում վայր դնել զենքերը և չմեռնել Զելենսկու համար[137]:
– ՈՒկրաինացի որոշ քաղաքական գործիչներ (օրինակ՝ Գերագույն Ռադայի պատգամավոր Իլյա Կիվան) կոչ են անում հրաժարվել ռազմական գործողություններից և դադարեցնել աջակցությունը Վ. Զելենսկուն՝ խաղաղ բնակչության և զինվորականների շրջանում զոհեր թույլ չտալու համար[138]:
– Ուկրաինայի ազգային պաշտպանության համալսարանի ղեկավարությունը կոչ է անում Ուկրաինայի զինված ուժերին հանձնվել։ (Կոչի լուսանկարը՝ ուկրաիներեն)[139]:
5.3. Ցանցում միտումնավոր կերպով տարածվում են կեղծ լուրեր ռուս զինվորականների գործողությունների մասին
– Հաղորդվում է, որ ռուսական զինտեխնիկան միտումնավոր վրաերթի է ենթարկել քաղաքացիական մեքենա, ուղեւորների ճակատագիրը հայտնի չէ[140]: Ավելի ուշ ցանցում հաղորդագրություններ հայտնվեցին, որ տեխնիկան իրականում պատկանում է Ուկրաինայի զինված ուժերին[141]:
– Հաղորդվում է, որ Կիևի վրա ռուսական ինքնաթիռ կամ հրթիռ է խոցվել[142]: ՌԴ պաշտպանության նախարարության աղբյուրները հերքում են այդ տեղեկությունը՝ նշելով, որ ուկրաինական հակաօդային պաշտպանությունը ոչնչացրել է իրենց ինքնաթիռը[143]:
5.4. Ուկրաինական վերնախավը փախչում է երկրից
– Ուկրաինացի օլիգարխները սկսեցին զանգվածաբար լքել երկիրը ռուսական հատուկ ռազմական գործողության սկսվելու մասին լուրերի ֆոնին: Չարտերային թռիչքներ են պատվիրում գործարարները և նույնիսկ Ռադայի պատգամավորները[144]: Վլադիմիր Զելենսկին Ուկրաինայից հեռացած գործարարներից և քաղաքական գործիչներից պահանջել է վերադառնալ[145]:
– Ուկրաինայից հեռացած պատգամավորների ցուցակ[146]
- Կիվա Իլյա (“Հանուն կյանքի” Ընդդիմության պլատֆորմ), հունվարի 30-ին մեկնել է Ալիկանտե (Իսպանիա);
- Կորոլևսկայա Նատալյա (“Հանուն կյանքի” Ընդդիմության պլատֆորմ), փետրվարի 9, թռել է Ռիգա (Լատվիա);
- Սերգեյ Լևոչկին (“Հանուն կյանքի” Ընդդիմության պլատֆորմ), փետրվարի 10-ին թռել է Վենետիկ (Իտալիա);
- Յուլիա Լևոչկինա (“Հանուն կյանքի” Ընդդիմության պլատֆորմ), հունվարի 26-ին մեկնել է Նիցցա (Ֆրանսիա);
- Վադիմ Ռաբինովիչ (“Հանուն կյանքի” Ընդդիմության պլատֆորմ), փետրվարի 3-ին թռել է Թել Ավիվ (Իսրայել);
- Նովինսկի Վադիմ (անկուսակցական), փետրվարի 10-ին մեկնել է Մյունխեն (Գերմանիա);
- Ալեքսանդրա Ուստինովա («Ձայն»), փետրվարի 6-ին թռել է Դյուսելդորֆ (Գերմանիա);
- Ժելեզնյակ Յարոսլավ («Ձայն»), փետրվարի 12-ին մեկնել է Փարիզ (Ֆրանսիա);
- Իգոր Աբրամովիչ (“Հանուն կյանքի” Ընդդիմության պլատֆորմ), փետրվարի 12-ին թռել է Վարշավա (Լեհաստան);
- Ալիկսեյչուկ Ալեքսանդր («Ժողովրդի ծառա»), փետրվարի 5-ին թռել է Դոհա (Քաթար);
- Ալլահվերդիևա Իրինա («Ժողովրդի ծառա»), փետրվարի 4-ին թռել է Դուբայ (ԱՄԷ);
- Տատյանա Պլաչկովա (“Հանուն կյանքի” Ընդդիմության պլատֆորմ), փետրվարի 13-ին թռել է Վիեննա (Ավստրիա);
- Բորտ Վիտալի (“Հանուն կյանքի” Ընդդիմության պլատֆորմ), փետրվարի 3-ին թռել է Ստամբուլ (Թուրքիա);
- Ալեքսանդր Պուզանով (“Հանուն կյանքի” Ընդդիմության պլատֆորմ), փետրվարի 13-ին թռել է Դոհա (Քաթար);
- Իվանիսով Ռոման (ոչ ֆրակցիոն), փետրվարի 11-ին թռել է Փարիզ (Ֆրանսիա);
- Իգոր Կրիվոշեև («Ժողովրդի ծառա»), փետրվարի 4-ին թռել է Մադրիդ (Իսպանիա);
- Սերգեյ Նագորնյակ («Ժողովրդի ծառա»), փետրվարի 11-ին թռել է Ցյուրիխ (Շվեյցարիա);
- Եվգենի Պիվովարով («Ժողովրդի ծառա»), փետրվարի 11-ին թռել է Շարժա (ԱՄԷ);
- Յուրի Սոլոդ (“Հանուն կյանքի” Ընդդիմության պլատֆորմ), փետրվարի 9-ին մեկնել է Ռիգա (Լատվիա);
- Դմիտրի Շպենով (անկուսակցական), փետրվարի 12-ին թռել է Ժնև (Շվեյցարիա);
- Վադիմ Ստոլար (“Հանուն կյանքի” Ընդդիմության պլատֆորմ), փետրվարի 12, մեկնել է Նիցա (Ֆրանսիա);
- Եվգենի Յակովենկո (անկուսակցական), փետրվարի 12-ին թռել է Ստամբուլ (Թուրքիա);
- Օլեգ Վոլոշինը (“Հանուն կյանքի” Ընդդիմության պլատֆորմ), փետրվարի 14-ին, մեքենայով մեկնել է Ուկրաինայից Բելառուսի հետ սահմանով:
-
Հավելված. Ս. Բանդերայի պատմությունը և ֆաշիզմի վերականգնումը Ուկրաինայում իշխանությունների, ներառյալ Վ. Զելենսկու, կողմից
Բանդերա Ստեփան Անդրեի – Արևմտյան Ուկրաինայում ուկրաինական ազգայնական շարժման առաջնորդ և կազմակերպիչ, ահաբեկիչ։ Ուկրաինական զինվորական կազմակերպության (1928 թվականից) և ուկրաինացի ազգայնականների կազմակերպության (1929 թվականից) անդամ, մի շարք ահաբեկչական գործողությունների կազմակերպիչ։
6.1 Բանդերան սպանությունների համար Լեհաստանի իշխանությունների կողմից դատապարտվել է ցմահ ազատազրկման և մինչ օրս չի արդարացվել (այսինքն նա համարվում է հանցագործ)
Ստեպան Բանդերան և նրա կողմնակիցները «անկախության» էին ձգտում՝ բռնությունների, հեղափոխությունների և ցեղասպանության միջոցով: Բանդերայի ահաբեկչական գործունեությունը սկսվել է Լեհաստանում, և ահաբեկչության ամենահայտնի դեպքերը հանդիսացան պետական այրերի սպանությունները.
- 1933 թվականին սպանել է խորհրդային հյուպատոս Անդրե Մայիլովին.
- 1934 թվականին մասնակցել է Լեհաստանի ներքին գործերի նախարար Բրոնիսլավ Պերացկու և ուկրաինական ակադեմիական գիմնազիայի տնօրեն Իվան Բաբիի սպանությունների կազմակերպմանն ու կազմակերպել «Պրացյա» թերթի խմբագրության պայթյունը։
1934 թվականի ամռանը Բանդերան ձերբակալվել է Լեհաստանի իշխանությունների կողմից։ Իսկ 1936 թվականի հունվարի 13-ին Ստեպան Բանդերան իր հանցակիցների հետ մահապատժի է դատապարտվել Պերացկու սպանության համար, սակայն մահապատիժը փոխարինվել է ցմահ բանտարկությամբ։ 1936-1939 թվականներին նա պատիժը կրել է լեհական բանտերում, իսկ 1939 թվականին գերմանական նացիստների կողմից Լեհաստանը գրավելուց հետո Բանդերան ազատ է արձակվել։
6.2. Գերմանական օկուպացիայի ժամանակ Բանդերան և նրա կողմնակիցները, համագործակցելով նացիստական Գերմանիայի հետ, ահաբեկում էին բնակչությանը։Ամենից շատ սպանվել են լեհերի և հրեաներ:
Լվովի գրավումից անմիջապես հետո Բանդերան նացիստական զորքերի հետ միասին քաղաքում կազմակերպել են զանգվածային ջարդեր, հատկապես տուժել են հրեաներն ու լեհերը, որոնք ազգայնականների գլխավոր հակառակորդներն էին հանդիսանում։
Բենդերան կազմակերպել է հրեաներին, լեհերին ու ռուսներին (ազգային հիմունքներով) բնաջնջելու ամբողջ արշավներ՝ առանց մեղադրանքների կամ այլ դրդապատճառների: Պատերազմի ողջ ընթացքում տեղի ունեցան ջարդեր, և ամենամեծ պատերազմական հանցագործություններից մեկը Վոլինի կոտորածն էր, որի ժամանակ բանդերովցիները ոչնչացրել, պարզապես հողին են հավասարեցրել հարյուրավոր լեհական գյուղեր՝ սպանելով բոլոր նրանց, ում հանդիպում էին իրենց ճանապարհին: Գյուղերում մաքրումը տեղի է ունեցել էսէսականների մեթոդով. դրանք, բնակիչների հետ միասին, ամբողջությամբ այրվել են։
Ի դեպ, Օդեսայի Արհմիությունների տան վրա «Աջ սեկտորի» գրոհայինների գրոհը հիշեցնում է հենց «Վոլինի կոտորածը»։ Մարդկանց, ովքեր օգնություն էին խնդրում, նախ բարիկադավորեցին դրսում, իսկ հետո նրանց վրա շպրտեցին հրկիզվող լուծույթով լցված շշերը: Նրանք, ովքեր փորձել են փախչել պատուհանից, կրակել են հրազենից։
Մեր օրերում «Ուկրաինայի անկախության ազատագրական շարժման» համար հիշարժան ամսաթվերից է դարձել 1941 թվականի հունիսի 30-ը, երբ Լվովում բանդերովցիները հռչակեցին Ուկրաինական պետության վերականգնումը[147]:
«Ուկրաինական պետությունը» պաշտոնապես պատրաստվում էր սերտ համագործակցել Ադոլֆ Հիտլերի նացիստական Գերմանիայի հետ։
«Ուկրաինական պետության հռչակման ակտը» պարունակում էր հետևյալ կետը.
- «Նորաստեղծ ուկրաինական պետությունը սերտորեն կաշխատի Նացիոնալսոցիալիստական Մեծ Գերմանիայի հետ՝ նրա առաջնորդ Ադոլֆ Հիտլերի ղեկավարությամբ, ով նոր կարգեր է ստեղծում Եվրոպայում և աշխարհում և օգնում ուկրաինացի ժողովրդին ազատվել մոսկովյան օկուպացիայից»:
Կան նաև մի շարք հաղորդումներ «Արևմտյան Ուկրաինայում ուկրաինացիների ազգային ժողովի» մասին, որի կարգախոսներից էին.
- «Ողջույն մեծ Գերմանիայի ստեղծողին և առաջնորդին՝ Ադոլֆ Հիտլերին»;
- «Ողջույն գերմանական փառապանծ ու անպարտելի բանակին»։
6.3. Պատերազմի ավարտից հետո Ստեփան Բանդերան ապրել է Մյունխենում, համագործակցել բրիտանական հետախուզական ծառայությունների հետ
Իսկ 1949 թվականին ԽՍՀՄ Գերագույն դատարանը Բանդերային հեռակա դատապարտեց մահապատժի։ 1959 թվականին խորհրդային հակահետախուզության սպա Բոգդան Ստաշինսկին, մի քանի ամիս հետապնդելով Բանդերային, ոչնչացրեց նրան կալիումի ցիանիդի մահացու չափաբաժնով։
6.4. Լեհերի համար Բանդերան իրենց ժողովրդի ճնշման ու ոչնչացման խորհրդանիշն է, բայց դա չի խանգարում Արևմուտքին չնկատել Ուկրաինայի իշխանությունների համակրանքը նրա նկատմամբ։
Լեհ պատմաբանները, նույնիսկ նրանք, ովքեր համակրում են Ուկրաինային, չեն կասկածում, որ Բանդերան ահաբեկիչ էր։
2018 թվականին Լեհաստանի Սենատն ընդունել է «Լեհաստանի ազգային հիշողության ինստիտուտի մասին» օրենքը, որով նախատեսվում է քրեական պատասխանատվության սահմանում նրանց համար, ովքեր հերքում, աջակցում կամ քարոզում են Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ազգայնականների հանցավոր գործողությունները[148]:
Նաև 2021 թվականին, ուկրաինացի ազգայնականների կողմից Բանդերայի ծննդյան օրվան նվիրված երթից հետո, Կիևում Լեհաստանի դեսպան Բարտոշ Ցիչոցկին Ստեպան Բանդերային անվանեց ատելության և հանցագործության գաղափարախոս[149]:
Արդյունքում ուկրաինացի ազգայնականները դիվանագետին կոչ են արել հեռանալ Ուկրաինայից։
6.5. Ուկրաինայի իշխանություններն ու Վ.Զելենսկին անձամբ են հերոսացնում նացիստ-ազգայնական Բանդերային։ Նրան նվիրված հուշարձաններ են կանգնեցնում։ Նրա պատվին թույլատրվում են երթեր, որոնց մասնակիցները կոչ են անում սպանել ռուսներին
2019 թվականին Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին Ստեպան Բանդերային անվանել է անհերքելի հերոս ուկրաինացիների որոշակի տոկոսի համար և նշել, որ դա «նորմալ է և հիանալի»[150]:
- 21.02. 2022 թվականին Կիևում ոչնչացվել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում զոհվածների հուշարձանը.
- 01.01.2022 թվականին Խարկովում ազգայնականները պաստառ են փակցրել՝ շնորհավորելով Ստեփան Բանդերային՝ «Ծնունդդ շնորհավոր» մակագրությամբ[153]
- 28.12.2021 թվականին Տերնոպոլի վարչական շենքի վրա հսկա պաստառ է կախվել՝ Բանդերայի մակագրությամբ[154]
- 28.04.2021 թվականին ուկրաինացի արմատականները երթով անցել են Կիևով՝ ի պատիվ էսէսական «Գալիչինա» դիվիզիայի ստեղծման օրվա[155]:
- 01.01.2021 թվականին անցկացվել է «Բանդերայի երթ-2021»-ը. ուկրաինացի ազգայնականները կոչ են արել սպանել ռուսաց լեզվի և մշակույթի համար[156]:
- 01.01.2020 թվականին օդեսացիները Ստեփան Բանդերայի ծննդյան օրը նշել են հանրահավաքով[157]:
- Ուկրաինայում կանգնեցվել են Ս.Բանդերայի հուշարձանները
- 2017 թվականի հոկտեմբերի 15-ին տեղի ունեցավ Բանդերոնացիների ջահերով երթ՝ УПА-ի կոլաբորացիոնիստների 75-ամյակի առթիվ[158]:
[1] https://www.youtube.com/watch?v=Q8XcymfIBcU
[2] https://www.youtube.com/watch?v=yxLRXoWxxmM
[3] https://vk.com/wall-61706629_2882005?reply=2882011
[4] https://newsmailby.wordpress.com/2014/08/22/zhertvy-varvarskogo-artobstrela-luganska-karatelyami-xunty-foto-18-novorossiya-ukraina-lugansk/
[5] https://my.mail.ru/mail/ve-ra-2/video/1037/8828.html?from=videoplayer¤tReferrer=https://yastatic.net
[6] https://my.mail.ru/mail/cristall-26/video/12828/20413.html
[7] https://www.youtube.com/watch?v=DF2VF5HjRuw
[8] https://lytkin-pavel.livejournal.com/429482.html
[9] https://news-front.info/2019/07/27/dnr-rassledovanie-obstrela-vsu-gorlovki-27-07-2014-iz-rszo-grad/
[10] https://rusvesna.su/news/1532699481
[11] https://rurik-l.livejournal.com/3930894.html
[12] https://tverdyi-znak.livejournal.com/2608923.html
[13] https://rusvesna.su/news/1581079658
[14] https://yadocent.livejournal.com/1416159.html
[15] https://www.5-tv.ru/news/131659/
[16] https://miaistok.su/207623
[17] https://tsargrad.tv/articles/kak-na-samom-dele-ubivali-detej-donbassa-zapreshhjonnye-svidetelstva_489404
[18] http://voicesevas.ru/news/yugo-vostok/5047-v-mariupole-nacgvardiya-rasstrelyala-dvuh-podrostkov.html
[19] https://rusidea.org/25050205
[20] https://pantv.livejournal.com/1498901.html
[21] https://antimaydan.info/2019/07/21_nacisty_xxi_veka_zverskie_prestupleniya_ukrainskih_nacionalistov_v.html
[22] https://antifashist.com/item/amnesty-international-obvinila-ukrainu-v-voennyh-prestupleniyah.html
[23] https://rg.ru/2014/09/24/karateli-site.html
[24] https://sakhapress.ru/archives/189605
[25] https://www.youtube.com/watch?v=dJCd4o4Nn1E&t=61s
[26] https://eadaily.com/ru/news/2021/03/06/yunaya-lvovyanka-poradovalas-izbieniyu-za-pesnyu-na-russkom-yazyke (март 2021 года)
[27] https://iz.ru/1262808/2021-12-10/vo-lvove-izbili-ispolniavshikh-pesni-na-russkom-muzykantov (декабрь 2021 года)
[28] https://lenta.ru/news/2020/02/09/russ/ (февраль 2020 года)
[29] https://antifashist.com/item/v-zaporozhe-patrioty-izbili-zhenshhinu-za-russkij-akcent.html (июнь 2015 года)
[30] https://www.ntv.ru/novosti/2044160/
[31] https://rossaprimavera.ru/news/byl-izbit-i-podstrelyan-za-chto-govoril-po-russki
[32] https://iz.ru/1126060/2021-02-17/na-ukraine-za-ispolzovanie-russkogo-iazyka-uvolili-ofitciantku, https://inosmi.ru/20210218/249169893.html (февраль 2021 года)
[33] https://lenta.ru/news/2021/02/22/language/ (февраль 2021 года)
[34] https://life.pravda.com.ua/culture/2017/04/20/223718/
[35] https://lenta.ru/news/2020/12/02/zapret/
[36] https://www.poltavacity.top/2019/04/zakon-ukrainy-ob-obespechenii-funkcionirovaniya-ukrainskogo-yazyka-kak-gosudarstvennogo/#st0
[37] https://lenta.ru/news/2020/09/08/derus/
[38] http://w1.c1.rada.gov.ua/pls/zweb2/webproc4_1?pf3511=66333
[39] https://ria.ru/20170524/1495027452.html
[40] https://lenta.ru/news/2018/04/24/turch
[41] https://www.rubaltic.ru/news/nazyval-russkikh-svinosobakami-yazykovym-ombudsmenom-ukrainy-predlozhili-naznachit-lvovskogo-radikal
[42] https://www.vesti.ru/article/1494696
[43] https://www.rbc.ru/rbcfreenews/5f29e4749a79477d42eb7de0
[44] https://lenta.ru/news/2021/10/30/yazyk
[45] https://meduza.io/cards/russkie-ne-popali-v-chislo-korennyh-narodov-ukrainy-kak-tak
[46] https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/1616-20#Text
[47] https://aif.ru/politics/world/mrazi_i_nepolnocennye_chto_kievskie_politiki_dumayut_o_zhitelyah_donbassa
[48] https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%81%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80
[49] https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%9D%D0%90-%D0%A3%D0%9D%D0%A1%D0%9E
[50] https://web.archive.org/web/20170620215802/ https://ukrainiancrusade.blogspot.com/2015/03/14-points-of-misanthropic-division.html
[51] https://vesti.ua/strana/prezidentskij-polk-uchastvoval-v-pohoronah-veterana-ss https://nk.org.ua/politika/v-glavnom-sobore-ptsu-ustroili-proshchanie-s-chlenom-divizii-ss-galichina-pri-uchastii-prezidentskogo-polka-00456065
[52] https://ru.bellingcat.com/novosti/ukraine/2019/02/27/azov-defend-the-white-race/
[53] https://vesti.ua/opinions/minkult-zakupaet-dlya-bibliotek-knigu-o-natsistskom-voennom-prestupnike
[54] https://www.facebook.com/watch/live/?ref=watch_permalink&v=675934460255945
[55] https://t.me/dom_channel/5298
[56] https://t.me/mig41/12709
[57] https://ria.ru/20150409/1057653555.html
[58] https://iz.ru/821730/2018-12-09/na-ukraine-zaiavili-ob-unikalnykh-vozmozhnostiakh-po-sozdaniiu-iadernogo-oruzhiia
[59] https://iz.ru/1151903/2021-04-15/na-ukraine-predupredili-zapad-o-zhelanii-vernut-iadernyi-potentcial
[60] https://yandex.ru/turbo/vz.ru/s/news/2022/2/21/1144868.html
[61] https://www.atom.gov.ua/ru/
[62] https://www.uatom.org/ru/obschie-svediniya
[63] https://www.atom.gov.ua/ru/actvts-16/konsorcium_ukrainskij_modul-232
[64] https://www.atom.gov.ua/ru/about-6/missia-7
[65] https://www.atomic-energy.ru/news/2019/05/21/94769
[66] https://companion.ua/enerhoatom-ne-khochet-sotrudnychat-s-rossyei-kasatelno-yadernoho-toplyva/
[67] http://www.energoatom.com.ua/ua/press_centr-19/novini_kompanii-20/p/energoatom_ostatocno_vidmovivsa_vivoziti_vidprac_ovane_aderne_palivo_do_rf-46706
[68] https://www.bbc.com/ukrainian/features-russian-43047717
[69] https://www.gazeta.ru/politics/2021/10/29_a_14149573.shtml
[70] https://topwar.ru/179862-zakupki-vooruzhenij-dlja-ukrainskoj-armii-v-2021-godu.html
[71]https://gordonua.com/news/war/poltorak-ukrainskaya-armiya-poluchila-ot-ssha-bolee-tysyachi-priborov-nochnogo-videniya-ozhidaetsya-eshche-odna-partiya-148000.html
[72] https://www.gazeta.ru/army/2021/07/27/13806854.shtml
[73] https://ru.krymr.com/a/vooruzheniye-ukrainskaya-armiya-tehnika-2021-god/31023114.html
[74] https://www.bbc.com/russian/news-60077654
[75]https://ru.krymr.com/a/ukraina-pokupaet-orijie-za-rubejom/30058964.html
[76] https://www.gazeta.ru/army/2021/07/27/13806854.shtml
[77] https://riafan.ru/1214602-kiev-zakupil-za-rubezhom-ustarevshie-samokhodnye-artilleriiskie-ustanovki
[78] https://riafan.ru/1214602-kiev-zakupil-za-rubezhom-ustarevshie-samokhodnye-artilleriiskie-ustanovki
[79] https://topwar.ru/179862-zakupki-vooruzhenij-dlja-ukrainskoj-armii-v-2021-godu.html
[80] https://interfax.com.ua/news/political/424395.html?utm_source=yxnews&utm_medium=desktop&utm_referrer=https%3A%2F%2Fyandex.ru%2Fnews%2Fsearch%3Ftext%3D
[81] https://lenta.ru/news/2016/03/30/inflation/
[82] https://lenta.ru/news/2016/05/02/trippy
[83] https://polit.info/349552-ukrainskii-premer-poprosil-genseka-oon-uvelichit-gumanitarnuyu-pomoshch-kievu
[84] https://www.rbc.ru/rbcfreenews/5a5e5b589a79473e949c144b
[85] https://wek.ru/kiev-obeshhaet-moskve-zemletryasenie-i-samuyu-silnuyu-armiyu
[86] https://krym.aif.ru/society/details/ukrainskiy_politik_nazval_rossiyu_voyuyushchey_storonoy_po_voprosu_kryma?utm_source=yxnews&utm_medium=desktop&utm_referrer=https%3A%2F%2Fyandex.ru%2Fnews%2Fsearch%3Ftext%3D
[87] https://interfax.com.ua/news/general/724822.html
[88] https://www.amic.ru/news/politika/pereshli-poslednyuyu-chertu-kak-na-ukraine-otreagirovali-na-priznanie-rossiey-lnr-i-dnr
[89] https://www.rosbalt.ru/world/2022/02/24/1945662.html?utm_source=yxnews&utm_medium=desktop
[90] https://www.vesti.ru/article/1718645
[91] https://glavred.info/kultura/358646-ekspert-obyasnil-pochemu-pesnya-dzhamaly-vyzvala-beshenstvo-vatki.html
[92] https://telegraf.com.ua/ukraina/obshhestvo/2892903-v-ukraine-izdali-uchebnik-o-revolyutsii-dostoinstva.html
[93] https://www.facebook.com/butusov.yuriy/posts/pfbid0GDD8rRcjV74r5jso1yUaxpmSwndCMPtHBzyvkDQCcZzNA5fu5WygQoqtfs44x68cl
[94] https://www.gazeta.ru/politics/2019/04/08_a_12290065.shtml
[95] https://rusvesna-su.turbopages.org/rusvesna.su/s/news/1576427101
[96] https://zen.yandex.ru/media/bigwar/cipso–specpodrazdelenie-kieva-6038d4ef3c2fb736e7cf9a31
[97] https://ryb.ru/2021/09/16/1818718
[98] https://telegra.ph/Podvedenie-itogov-raboty-vneshtatnoj-rabochej-gruppy-6-oficerami-72-GCIPsO-v-yanvare-2021-goda-po-PsAk-Smuta-02-21
[99] https://don24.ru/rubric/politika/hakery-rassekretili-dannye-o-specoperacii-ukrainy-na-territorii-rossii.html
[100] https://riafan.ru/1613069-informacionnaya-voina-protiv-rossii-i-donbassa-kak-rabotayut-ukrainskie-fabriki-trollei
[101] https://ren.tv/news/v-mire/942335-ukrainskie-spetssluzhby-ulichili-v-krupnoi-psikhologicheskoi-atake-na-rf
[102] https://ottawacitizen.com/news/national/defence-watch/canadian-officials-who-met-with-ukrainian-unit-linked-to-neo-nazis-feared-exposure-by-news-media-documents?fbclid=IwAR11sIvmTFd50PLXBBu-N0YbWLXPO5b_QlGKuBfzWcWz63yIM49BSR9yz_Q
[103] https://ru.bellingcat.com/novosti/ukraine/2018/08/30/eu-firm-trained-white-supremacists-fascists/
[104] https://web.archive.org/web/20151117023503/https://conyers.house.gov/media-center/press-releases/us-house-passes-3-amendments-rep-conyers-defense-spending-bill-protect
[105] https://www.jpost.com/Diaspora/US-lifts-ban-on-funding-neo-Nazi-Ukrainian-militia-441884
[106] https://www.thenation.com/article/archive/congress-has-removed-a-ban-on-funding-neo-nazis-from-its-year-end-spending-bill/
[107] https://www.lrt.lt/ru/novosti/17/1141121/svoe-mezhdumor-e
[108] https://ottawacitizen.com/news/national/defence-watch/canadian-officials-who-met-with-ukrainian-unit-linked-to-neo-nazis-feared-exposure-by-news-media-documents
[109] https://rua.gr/news/european-news/45132-kak-i-chemu-kanadskaya-armiya-obuchaet-ukrainskikh-neonatsistov.html
[110] https://vpoanalytics.com/2014/02/06/polsha-sponsiruet-ukrainskix-radikalov/
[111] https://cont.ws/@Luy/1424858
[112] https://tvoi54.ru/posts/1317-kto-upravljaet-i-okazyvaet-finansovuyu-podderzhku-ukrainskim-nacionalistam.html
[113] https://tvoi54.ru/posts/1317-kto-upravljaet-i-okazyvaet-finansovuyu-podderzhku-ukrainskim-nacionalistam.html
[114] https://varjag-2007.livejournal.com/2330881.html
[115] https://coat.ncf.ca/P4C/70/70_52-54.htm
[116] https://pubsaskdev.blob.core.windows.net/pubsask-prod/95377/95377-Volume2-2015-16.pdf
[117] https://www.agoravox.fr/actualites/international/article/ukraine-promotion-de-la-225402
[118] https://blogs.publico.es/dominiopublico/42714/el-polvorin-neonazi-en-ucrania/
[119] http://www.slate.fr/story/societe/au-nom-de-la-race-blanche/episode-4-terrorisme-extreme-droite-conflit-ukrainien-laboratoire-creuset-militarisme
[120] https://t.me/breakingmash/31530
[121] https://t.me/surf_noise1/4953
[122] https://t.me/breakingmash/31604
[123] https://t.me/kremlinprachka/17289
[124] https://t.me/kremlinprachka/17300
[125] https://t.me/surf_noise1/4957
[126] https://t.me/surf_noise1/4974
[127] https://t.me/surf_noise1/4982
[128] https://t.me/surf_noise1/4995
[129] https://t.me/surf_noise1/5002
[130] https://t.me/surf_noise1/5034
[131] https://t.me/surf_noise1/5036
[132] https://t.me/surf_noise1/5063
[133] https://t.me/Cbpub/28035
[134] https://t.me/Cbpub/28038
[135] https://t.me/Cbpub/28047
[136] https://t.me/kremlinprachka/17322
[137] https://t.me/kremlinprachka/17308
[138] https://t.me/kremlinprachka/17312
[139] https://t.me/surf_noise1/5082
[140] https://t.me/krugozor_news/6863
[141] https://t.me/breakingmash/31698
[142] https://t.me/krugozor_news/6799
[143] https://t.me/bazabazon/9938
[144] https://t.me/tele_eve/1918
[145] https://t.me/mosnovosti/32808
[146] https://t.me/UkrainaOnlline/16385
[147] https://skaramanga-1972.livejournal.com/468171.html
[148] https://ria.ru/20180202/1513840439.html
[149] https://iz.ru/1109504/2021-01-09/mnenie-posla-polshi-o-bandere-vyzvalo-zlost-ukrainskikh-natcionalistov
[150] https://www.youtube.com/watch?v=qZLB7WJnKWs&list=WL&index=6&t=3s
[151] https://rubryka.com/ru/2021/01/01/u-kyyevi-vidsvyatkuvaly-den-narodzhennya-bandery-smoloskypnoyu-hodoyu/
[152] https://www.youtube.com/watch?v=JRkcE0BQwpA
[153] https://e-news.su/news/409233-v-harkove-nacozabochennye-tvari-vyvesili-baner-s-pozdravleniem-stepana-bandery-s-dnem-rozhdenija.html
[154] https://ria.ru/20211228/bandera-1765806136.html
[155] https://www.gazeta.ru/politics/2021/04/28_a_13576064.shtml
[156] https://riafan.ru/1363271-ukrainskie-nacionalisty-prizvali-ubivat-za-russkii-yazyk-i-kulturu
[157] https://www.048.ua/news/2620817/odessity-otmetili-den-rozdenia-stepana-bandery-mitingom-foto
[158] http://новости-киева.ru-an.info/новости/киев-факельное-шествие-бандеронацистов-фотоотчёт/