1 июня 1944 года в армянской районной газете Алаверди «Պղնձի ֆրոնտում» (На медном фронте) в номере 22 (1358) была опубликована статья о воспитанниках ленинградского детдома №51, эвакуированного в Санаин (Армению) с 1942 года. Газета была органом Алавердского райкома КП(б) и райсовета депутатов Армянской ССР.
Сперва был черновик статьи на русском, был отредактирован и опубликован на армянском в газете. Этот черновик приведён внизу в самом конце.
Приводим копии страниц этого номера, текст на армянском и перевод на русский. Газета в Фонде петербургского государственного Музея обороны и блокады Ленинграда, учётный номер КП 20062/3 АкПП16-22.
Текст на армянском набран Соной Симонян (Ереван), перевод на русский от «Хачмерук».
В тексте газеты в имени руководителя детдома опечатки: вместо Ханы Александровны Гершенок на армянском написано Хана (в одном месте Ная) Алексеевна Горшенёк.
Материалы по эвакуированным детям из блокадного Ленинграда в Армению публикуются с целью информирования и нахождения потомков, родственников причастных к 3,5 годам пребывания детей в Армении с 1942 по 1945 годы. Собираем любую информацию по этой теме.
Хронология по истории эвакуации детдома №51 в Армению — https://infoankaspb.wixsite.com/armspb/post/sanayin-chrono
С воспитанниками детского дома
Еще до входа во двор меня окружают дети детского дома. Они дарят мне цветы и задают разные вопросы.
Прежде всего меня интересует вопрос их воспитания. Поэтому я обращаюсь к директору детского дома Хане Александровне Гершенок, которая мне говорит:
— Из наших детей в школе учатся 74. 35 из них учатся в первом классе, 28 — во втором, остальные — в третьем и четвертом.
Затем она показывает мне их тетради. На первый взгляд их чистый и красивый почерк производит на меня приятное впечатление. Со второго класса Зоя Потесова, Славик Переход, Валя Трофимова, Рита Захарова, Игорь Алексеев и многие другие написали заданные диктанты абсолютно без ошибок, а арифметические задачи решили на отлично 25 человек, трое допустили по одной ошибке.
Из 5 учеников второго класса Нелли Шах, Нина Булыгина и Ида Брзальская имеют оценки отлично по всем предметам, а Карлен Погосян и Вова Ильин учатся на хорошо. 4 из 6 учеников четвертого класса — отличники.
Впечатляют тетради первоклассников. Благодаря заботе преподавателя Ханы Гершенок 24 из 35 учеников пишут аккуратно и грамотно, а остальные пишут с незначительными ошибками.
Директор детского сада тов. Гершенок переписывается с родственниками 35 детей.
Многие из родственников только недавно узнали о местонахождении детей и пишут им душевные письма.
Все воспитанники детского сада одеты опрятно. Их кровати чистые, их жилье выглядит достойно. В своих письмах родители благодарят нашу партию и правительство за заботу об их детях.
Маленькие воспитанники пишут родным, что у них все хорошо и они ждут нашей окончательной победы, чтобы вернуться и снова увидеть своих родителей.
ՄԱՆԿԱՏԱՆ ՍԱՆԵՐԻ ՄՈՏ
Դեռ բակը չմտած՝ ինձ շրջապատում են մանկատան փոքրիկ սաները։ Նրանք ծաղիկներ են նվիրում ինձ և զանազան հարցեր տալիս։
Ինձ ամենից առաջ հետաքրքրում է նրանց դաստիարակության հարցը։ Դրա համար մոտենում եմ մանկատան դիրեկտոր ընկ․ Խանա Ալեքսեևնա Գերշենյոկին, որն ինձ պատմում է․
— Մեր սաներից 74 հոգին սովորում են դպրոցում։ Նրանցից 35 հոգին առաջին դասարանում են, 28-ը՝ երկրորդ, մյուսները՝ երրորդ և չորրորդ դասարաններում։
Ապա ինձ ցույց է տալիս նրանց տետրերը։ Առաջին հայացքից ինձ վրա հաճելի տպավորություն են թողնում նրանց մաքուր և գեղեցին ձեռագրերը։ Երկրորդ դասարանից Զոյա Պոտեսովան, Սլավիկ Պերեխոդը, Վալյա Տրոֆիմովան, Ռիտա Զախարովան, Իգոր Ալեքսեևը և շատ ուրիշներ տրված թելադրությունները գրել են բացարձակապես անսխալ, իսկ թվաբանության խնդիրները 25 հոգին վճռել են գերազանց, 3-ը կատարել են մեկական սխալ։
Երկրորդ դասարանի 5 աշակերտից Շախ Նիլլան, Նինա Բուլիգինան և Իդա Բրզալսկայան բոլոր առարկաները սովորում են գերազանց, իսկ Կառլեն Պողոսյանն ու Վովա Իլյինը՝ լավ։ Չորրորդ դասարանի 6 աշակերտներից 4 հոգին գերազանց քննություն են տալիս։
Ուշագրավ են առաջին դասարանի աշակերտների տետրերը։ Դասատու Նայա Գերշենյոկի հոգատարության շնորհիվ 35 աշակերտներից 24 հոգին գրում են մաքուր ու անսխալ, իսկ մյուսները գրում են աննշան սխալներով։
Մանկատան դիրեկտոր ընկ․ Գերշենյոկը երեխաներից 35-ի հարազատների հետ նամակագրական կապ է հաստատել։
Հարազատներից շատերը նոր են իմացել երեխաների տեղը և սրտահույզ նամակներ են գրում նրանց։
Մանկատան բոլոր սաները մաքուր հագնված են։ Նրանց անկողինները մաքուր են, կացարանները կուլտուրական։ Նրանց ծնողները իրենց նամակներում շնորհակալություն են հայտնում մեր պարտիային ու կառավարությանը՝ իրենց երեխաների նկատմամբ հոգատարության համար։
Փոքրիկ սաները գրում են իրենց հարազատներին, որ իրենք լավ են և սպասում են մեր վերջնական հաղթանակին, որպեսզի նորից տեսնեն իրենց ծնողներին։
Черновики статьи до публикации в газете
Учетный номер этих документов в Фонде Музея обороны и блокады Ленинграда — КП 20062/2 АкПП16-22.